به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، از زمانی که آمریکا کنترل جزیره گوام را در اقیانوس آرام غربی در طول جنگ جهانی دوم به دست گرفت، این منطقه را به یک پادگان نظامی تبدیل کرد و مکان‌های فرهنگی، منابع غذایی و مهم‌تر از همه، جنگل‌های سنگ آهکی را که حاوی گیاهان دارویی مورد استفاده مردم بومی چامورو است، از بین برد.
بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر، آمریکا ساخت یک پایگاه نظامی جدید را در سال 2023 شروع کرده که ساخت آن مستلزم پاکسازی صدها هکتار زمین و اعمال محدودیت در دسترسی به پناهگاه ملی حیات وحش است. در حال حاضر برای زنان پزشک چامورو گوام که درگویش محلی به آنها یاموته گفته می‌شود، جمع‌آوری گیاهان دارویی از زمین‌هایی که اکنون دارایی نظامی آمریکا محسوب می‌شود، دشوار است. پایگاه جدید، که در زمین‌های قدیمی‌تر ساخته می‌شود، کار آنها را سخت‌تر کرده و بر توانایی زنان پزشکی که برای بهبود بیماری‌های رایج در جامعه خود به روش‌های سنتی تلاش دارند، تاثیر سوء می‌گذارد و انتقال این طب سنتی را به نسل‌های بعدی و تربیت یاموته‌های آینده دشوارتر می‌کند.
دیده‌بان حقوق بشر نوشت: «با افزایش عملیات نظامی آمریکا در این جزیره، یاموته‌ها به طور فزاینده‌ای در معرض محدودیت قرار می‌گیرند و زنان پزشک را از حق سلامتی خود و مردم چامورو که به آنها خدمت می‌کنند، باز می‌دارد. کارشناسان این محدودیت‌ها و تهدیدهای مداوم برای سلامت جسمی و روانی مردم چامورو را نوعی «خشونت آهسته» توصیف می‌کنند که به تدریج رخ می‌دهد و اغلب در معرض دید کامل قرار نمی‌گیرد. مردم چامورو ساکن در جزیره گوام مدت‌هاست که خشونت‌های آهسته ارتش آمریکا را تجربه می‌کنند. خشونت آهسته علیه یاموته‌ها شامل محدودیت در دسترسی به گیاهان دارویی است که چاموروها آن را به عنوان محو هویت، فرهنگ و سیستم‌های دانش بومی از یک سو، و ترویج باورهای هژمونیک غربی با محوریت نظامی‌گری و سرمایه‌داری می‌دانند.»
به گفته این نهاد مدنی، آمریکا حضور گسترده فعلی خود را در این جزیره با آنچه فعالان «استعمار شهرک‌نشینان» می‌نامند، گسترش می‌دهد و سال‌های استعمارگری این کشور میراثی از چالش‌های حقوق بشری به جا گذاشته است. این چالش‌ها شامل تصرف زمین، آلودگی سمی و آسیب‌های جدی سلامتی است که به دلیل تجمع نظامی در گوام در حال افزایش است.
دیده‌بان حقوق بشر نوشت: «تقریباً 28 درصد از جزیره توسط ارتش آمریکا اشغال شده، اما میزان و تأثیر حضور آنها، از جمله آلودگی محیطی ناشی از فعالیت‌های آتش‌سوزی و عملیات‌های ارتش، بسیار بیشتر است. اخیراً ارتش آمریکا اعلام کرده که قصد دارد میلیاردها دلار در سامانه‌های دفاع موشکی در گوام سرمایه‌گذاری کند و یک میدان تیراندازی جدید در پناهگاه حیات وحش بسازد. واشنگتن همچنین در حال ساخت یک پایگاه نظامی جدید به نام کمپ بلاز است که انتظار می‌رود 5 هزار تفنگدار دریایی را در خود جای دهد که از اوکیناوا ژاپن به اینجا نقل مکان خواهند کرد. ساخت این کمپ مستلزم پاکسازی صدها هکتار زمین و ایجاد محدودیت در بخش‌های کلیدی پناهگاه ملی حیات وحش است. این پاکسازی شامل جنگل‌های آهکی بومی نیز می‌شود که صدها هزار سال طول می‌کشد تا به طور طبیعی توسعه پیدا کنند و یک مخزن کربن مهم به شمار می‌روند.»
در نتیجه گسترش فعالیت‌های نظامی آمریکا، در 14 اکتبر 2024 شکایتی به گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد حقوق مردمان بومی تسلیم شد که در آن، موضوع نقض حقوق بشر مختلف توسط دولت آمریکا علیه مردم چامورو مطرح شده است. این شکایت به جزئیات استعمار مداوم گوام توسط آمریکا، یکی از آخرین مستعمرات رسمی شناخته شده در جهان، می‌پردازد. آمریکا به عنوان استعمارگر این سرزمین، بر اساس قوانین بین‌المللی موظف است به حق تعیین سرنوشت مردم گوام احترام بگذارد. مردم چامورو علی‌رغم شهروندی آمریکا، هیچ نمایندگی معناداری در نظام سیاسی آمریکا ندارند. آنها نه تنها نماینده‌ای در کنگره ندارند؛ بلکه از حق رأی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز محرومند.
سازمان ملل به طور مداوم نگرانی خود را در مورد وضعیت گوام به عنوان یک مستعمره آمریکا مطرح کرده است. مجمع عمومی در قطعنامه‌ای در سال 2021 خاطرنشان کرد که «در روند استعمارزدایی از گوام، هیچ جایگزینی برای اصل تعیین سرنوشت که یکی از حقوق اساسی بشر است، وجود ندارد.» ادامه اشغال استعماری گوام توسط واشنگتن به منزله انکار حق تعیین سرنوشت است و باعث نقض سایر حقوق بشر مردم چامورو می‌شود.