به گزارش مرکز پایش ستاد حقوق بشر، این نهاد حقوق بشری می افزاید در ماه مارس 2022 و در فرایند بازگرداندن پناهجویان، دست کم یک نفر غرق  و یک تن دیگر ناپدید شده است.

بر اساس گزارش وب سایت دیده بان حقوق بشر،  لیدا گال، پژوهشگر ارشد اروپا و آسیای مرکزی دیده بان حقوق بشر می گوید: قابل قبول نیست که یک کشور عضو اتحادیه اروپا افرادی که بسیاریشان از جنگ و سرکوب می گریزند را بالاجبار به شرایط جهنمی در بلاروس باز می گردانند. بازگرداندن غیر قانونی پناهجویان به بلاروس و سواستفاده های پس از آن، با سیاست «درهای باز لهستان به روی افرادی که از جنگ در اوکراین می گریزند» در تضاد است.

بحران انسانی در مرز بلاروس-لهستان با بدرفتاری ماموران مرزی هر دو کشور با مهاجرین و پناهجویان در سال 2021 آغاز شد. صدها نفر از کشورهایی نظیر عراق، سوریه، ایران، یمن، افغانستان و کوبا در تلاش برای اخذ پناهندگی در اتحادیه اروپا هستند و در شرایط مرزی خصمانه میان این دو کشور گیر می کنند.

تماس تلفنی دیده بان حقوق بشر با 9 پناهجو بین ماه های مارس و می سال میلادی جاری انجام شد و در این تماس ها با خانواده های داراری فرزند، مردان مجرد، یک کارشناس حقوق بشری و فعالان این حوزه
گفتگو صورت گرفت. دیده بان حقوق بشر با نمایندگان ماموران مرزی دو کشور و دو مرکز نگهداری خارجی ها در لهستان نیز گفتگو کرد.

افراد مصاحبه شده می گویند که ماموران مرزی لهستان در ماه مارس  و آوریل ایشان را به بلاروس باز گردادنده و گاهی با خشونت عمل کرده اند و درخواستشان برای پناهجویی بدون رسیدگی مانده است. 

افراد در خاک بلاروس نیز می گویند برخورد غیرانسانی ،تحقیر کننده و خشن و سایر اقدامات قهری ماموران مرزی بلاروس را تجربه کرده اند.

گروه های آسیب پذیر نظیر خانواده های دارای فرزند، افراد سالمند و افرادی که به بیماری مبتلا هستند نیز بالاجبار به بلاروس بازگردانده شده اند.