'جان ریس' در مصاحبه ای اختصاصی با خبرنگار ایرنا گفت: بلر یک جنایتکار جنگی است زیر تصمیم وی و جورج بوش برای حمله به عراق جان بسیاری از نظامیان انگلیسی و دیگر کشورهای غربی را گرفت و همچنین میلیون ها انسان بی گناه را در عراق به خاک و خون کشید.
وی که از بنیان گذاران ائتلاف بزرگ ضد جنگ انگلیس به شمار می رود،افزود: ما معتقدیم که جنگ عراق از همان ابتدا یک جنگ نامشروع و غیرقانونی بود که به خاطر یک معامله محرمانه میان رهبران کشورهای غربی و بویژه تونی بلر و جورج بوش به وقوع پیوست.
ریس با اشاره به حضور مجدد تونی بلر در کمیته تحقیق جنگ عراق، اظهارداشت: ابعاد مختلف این معامله محرمانه باید مورد رسیدگی قرار گیرد و مسئولان حمله به عراق باید در دادگاه بین المللی مورد حساب کشی قرار بگیرند.
نویسنده کتاب 'استکبار و مقاومت' گفت: درخواست فوری ما از کمیته تحقیق جنگ عراق این است که مکاتبات محرمانه میان بلر و بوش را که در آستانه حمله به عراق در سال 2003 صورت گرفته، برای اطلاع عموم منتشر کند.
'ما می خواهیم بدانیم چگونه و چه زمانی تصمیم حمله به عراق گرفته شده است. متاسفانه جان چیلکات رییس کمیته تحقیق جنگ عراق به بهانه محرمانه بودن این مکاتبات از انتشار آنها خودداری می کند در حالی که مردم حق دارند واقعیات را بدانند.'
این فعال مدنی افزود: این موضوع در واقع در نقطه مرکزی این تحقیق قرار دارد و اگر این مکاتبات منتشر نشود، اعتبار کمیته تحقیق جنگ عراق کاملا زیر سوال خواهد رفت.
وی درباره علت احضار مجدد تونی بلر به کمیته تحقیق جنگ عراق گفت: اظهارات بلر در جلسه این کمیته در سال گذشته با اظهارات دیگر شاهدان متناقض بود و سوالات جدیدی را برای اعضای کمیته ایجاد کرد و به همین دلیل نخست وزیر اسبق انگلیس مجددا برای شهادت دهی فراخوانده شد.
همزمان با دومین حضور تونی بلر نخست وزیر اسبق انگلیس در جلسه کمیته تحقیق جنگ عراق، دهها نفر از فعالان ضدجنگ و اقشار مختلف مردم این کشور روز جمعه با تجمع در مرکز لندن خواستار محاکمه بلر در دادگاه جنایتکاران جنگی شدند.
تونی بلر نخست وزیر اسبق انگلیس صبح جمعه تحت تدابیر شدید امنیتی برای دومین بار در جلسه کمیته تحقیق جنگ عراق که در مرکز همایش های بین المللی الیزابت دوم در مرکز شهر لندن برگزار می شود، حضور یافت تا درباره نحوه ورود انگلیس به جنگ عراق و همکاری های دولت وقت انگلیس با دولت وقت آمریکا تحت رهبری جورج بوش توضیح دهد.
تجمع کنندگان در مقابل کمیته تحقیق جنگ عراق پلاکاردهای متعددی در دست داشتند که بر روی برخی از آنها نوشته شده بود: بلر دروغگو است، بلر جنایتکار جنگی است، حقایق را درباره جنگ عراق افشا کنید، خون سربازان انگلیسی در جنگ های غیرقانونی به هدر می رود...
مخالفان جنگ همچنین شعار می دادند: بلر دروغ می گوید و هزاران نفر کشته می شوند، ما خواستار محاکمه بلر هستیم، بلر جنایتکار جنگی است، بلر به جای حضور در کمیته تحقیق جنگ عراق باید در دادگاه جنایتکاران جنگی حاضر شود...
تونی بلر در جلسه کمیته تحقیق جنگ عراق که حدود چهار ساعت به طول انجامید، باردیگر از همراهی خود با دولت جورج بوش دفاع کرد ولی مدعی شد که چک سفید به بوش نداده است.
وی همچنین اتهامات متعدد مطرح شده مبنی بر اینکه میان اظهارات علنی وی و موضع گیری ها و مکاتبات خصوصی وی درباره جنگ عراق تناقض وجود دارد را نپذیرفت و رد کرد.
تونی بلر در مورد نظر لرد 'گلد اسمیت' دادستان کل وقت انگلیس که گفته بود، حمله به عراق نیازمند تصویب قطعنامه دیگری در شورای امنیت سازمان ملل است، گفت: من معتقدم که قطعنامه 1441 برای اقدام نظامی علیه رژیم عراق کافی بود و از نظر قانونی نیز در موقعیتی بودم که می توانستم دیدگاه دادستان کل را نادیده بگیرم.
'جرمی کوربین' یکی از نمایندگان با سابقه پارلمان انگلیس نیز دیروز به خبرنگار ایرنا گفت: تعقیب قضایی و محاکمه تونی بلر نخست وزیر اسبق انگلیس می تواند از جنگ افروزی های بیشتر در آینده جلوگیری کند و درس عبرتی برای دیگران شود.
وی تاکید کرد: محاکمه بلر به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در جریان حمله نظامی به عراق در سال 2003 میلادی، باعث می شود که قدرت های بزرگ در آینده جرات نکنند با بهانه های واهی اقدام به تجاوز به کشورهای دیگر بکنند.
وی افزود: اقدام قضایی علیه بلر متاسفانه تغییری در وضعیت عراق و رنج های فراوان مردم آن کشور که طی سال های اخیر متحمل شده اند به وجود نمی آورد، ولی حداقل مانع از تکرار این گونه فجایع در دیگر نقاط جهان می شود.
این نماینده مجلس عوام انگلیس اظهارداشت: من تعجب می کنم که تونی بلر همه تلاش خود را به کار گرفته است تا به هر نحو ممکن جنگ عراق را توجیه کند در حالی که میزان ویرانی و ناامنی و تلفات انسانی این جنگ به هیچ وجه قابل توجیه و دفاع نیست.
وی افزود: مردم انگلیس خواهان روشن شدن حقیقت هستند و همه روندها از جمله روند قضایی در این راه باید مورد توجه و استفاده قرار بگیرند.
کوربین از دولت انگلیس نیز به دلیل ممانعت از انتشار نامه های محرمانه بلر به جورج بوش رییس جمهوری سابق آمریکا در آستانه جنگ عراق انتقاد کرد و افزود: این اقدام به نوعی سرپوش گذاشتن بر واقعیات جنگ عراق است.
کمیته تحقیق جنگ عراق سال گذشته و برای رسیدگی به علل و زمینه های ورود انگلیس به جنگ عراق و نحوه عملکرد این کشور در طول این جنگ تشکیل شد.
نیروهای نظامی انگلیس پس از بر جا گذاشتن حدود 180 کشته و صدها زخمی در اوایل سال گذشته رسما از عراق خارج شدند.