به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، «مهدی خانعلی زاده» کارشناس مسائل بینالملل به مناسبت هفته حقوق بشر آمریکایی در یادداشتی وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده و همچنین سیاستهای اعمال شده از سوی دولت این کشور را در افغانستان ، سوریه و یمن را مورد بررسی و تحلیل قرار داده که مشروح آن در پی میآید.

«عقب گرد آمریکا در حقوق بشر» عبارتی است که سازمان دیدهبان حقوق بشر برای توصیف ایالات متحده در سال 2020 به کار برد. اتخاذ سیاستهای ضد پناهجویان و مهاجران، افزایش روزافزون زندانیان و شرایط نامناسب آنها، نبود بیمه درمانی برای مردم و علیالخصوص زنان از جمله مواردی است که مورد توجه ناظران و فعالان حقوق بشری قرار گرفته و اعتراضاتی در پی داشته است.
موج افشاگری آزار و اذیت زنان و دختران در محیط کار و امکان عمومی که با هشتک #میتو در رسانههای اجتماعی جنجالی به پا کرده، از واقعیت موجود در جامعه امریکا پرده برداشته اما تنها مساله و دغدغهی زنان امریکایی نیست. ایالات متحده شاید تنها کشوری باشد که به کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان پیوسته اما آن را تصویب و اجرا نکرده است.
اتحادیه آزادیهای شهروندی آمریکا در توصیف شرایط ناعادلانه زنان در بازار کار میگوید در ازای هر دلاری که به مردان پرداخت میشود، زنان تنها 78 سنت دریافت میکنند. بسیاری از آن ها پس از بارداری از محل کار اخراج میشوند و پیشرفت شغلیاشان محدود است. گروه اعزامی سازمان ملل به امریکا برای بررسی وضعیت تبعیض علیه زنان در سال 2015 از نقض گسترده حقوق زنان خبر داد و اعلام کرد زنان فقیر، سرخپوست، آفریقایی-تبار و هیسپانیک وضعیت به مراتب بدتری دارند. به زعم کارشناسان سازمان ملل، وضعیت بهداشت و درمان زنان نیز نامناسب است و طبق آمارها طی دو دهه اخیر، مرگ و میر مادران باردار 136 درصد افزایش یافته است.
از سوی دیگر، بر هیچ کس پوشیده نیست که امریکا بیشترین آمار زندانیان در جهان را دارد، بیش از دو میلیون نفر زندانی و 4.5 میلیون فرد دیگر با قید وثیقه آزادند. به گزارش دیدهبان حقوق بشر، شمار زندانیان زن امریکایی طی سه دهه اخیر 700 برابر شده است. افرادی که سابقه زندان دارند از شرکت در انتخابات محرومند و عمدتا به بیگاری گرفته میشوند. برخلاف هیاهوی رسانههای امریکا، مجازات اعدام در سی ایالت این کشور قانونی است و تنها در ایالت تگزاس در سال 2018، 11 نفر با صندلی الکتریکی و یا تزریق مرگبار اعدام شدهاند.
الکساندر ناتاپاف، نویسنده کتاب «مکافات بدون جنایت» و استاد حقوق دانشگاه کالیفرنیا میگوید: پلیس امریکا میتواند مجرم را -حتی اگر جرم غیرمهمی مرتکب شده باشد مانند نبستن کمربند ایمنی- بازداشت و زندانی کند. در بسیاری از موارد، برای جرائم کماهمیت صدها هزار دلار وثیقه تعیین میشود که بسیاری از متخلفین توان پرداخت آن را ندارند و از همین رو تا زمان تشکیل دادگاه و صدور حکم زندانی میشوند.
هر روز تصاویر و ویدئوهای جدیدی از برخوردهای خشن نیروهای پلیس با سیاه پوستان امریکایی منتشر می شود. در اردیبهشت گذشته، طی کمتر از یک هفته سه سیاهپوست توسط پلیس کشته شدند. در یکی از این کشتارها، یک افسر پلیس در تگزاس زنی که به نظر نمیرسید تهدیدی جدی برای او داشته باشد را با شلیک ۵ گلوله به قتل میرساند. در ویدئوی منتشر شده در شبکههای اجتماعی دیده میشود که زن فریاد میزند که باردار است اما پلیس توجهی به او ندارد.
اوایل سال جاری یکی دیگر از قربانیان، نوجوان سیاه پوست ۱۳ سالهای بود که یک افسر سابق پلیس از پشت به او شلیک کرد و او را به قتل رساند. در فیلم منتشر شده دیده میشود که از سوی این نوجوان هیچ خطری جان افسر پلیس را تهدید نمیکند.
از سوی دیگر، امریکا کشوری است که در بسیاری از نقاط جهان نیروی نظامی و کارنامهی سیاهی از جرائم جنگی دارد. کشوری که عامل بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی و کشتار 3 میلیون ویتنامی است هیچگاه در هیچیک از نهادهای بینالمللی برای جرائم جنگی خود محاکمه نشده.
کشتار مردم بیگناه توسط این مدعی حقوق بشر بیوقفه ادامه دارد. اردیبهشت ماه سال جاری، وزارت دفاع آمریکا در اقدامی بیسابقه با صدور بیانیهای به کشته شدن ۱۲۰ غیرنظامی بر اثرحملات این کشور در سال ۲۰۱۸ میلادی اذعان کرد اما گزارشات نهادهای بینالمللی حاکی است که این جنایات فراتر از چیزی است که واشنگتن ادعا میکند.
جرائم جنگی آمریکا در افغانستان
در سال 2016، دادستان دیوان بینالمللی کیفری اعلام کرد «دلایلی منطقی» وجود دارد که نشان میدهد سربازان آمریکایی در افغانستان مرتکب جنایات جنگی شدهاند و از دیوان خواست پرونده تحقیقی در این باره گشوده شود. اسناد و شواهد گردآوری شده، از جرایم جنگی نظامیان آمریکا بویژه طی سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ میلادی حکایت داشت که ارتکاب برخی از آن تا سال ۲۰۱۴ میلادی ادامه داشته است.
واشنگتن بلافاصله تهدید کرد به هر پروندهای که دیوان علیه امریکا تشکیل دهد، واکنش نشان میدهد، من جمله ویزای اعضای این نهاد برای سفر به خاک آمریکا را لغو کرد. پس از کش و قوسهای فراوان و تحت فشار امریکا، دیوان درخواست بنسوتا را رد کرد.
با وجود این، جنایات امریکا در افغانستان همچنان ادامه دارد. سازمان ملل اخیرا اعلام کرده نیروهای دولتی افغانستان و نظامیان آمریکایی بیش از طالبان و دیگر گروههای شورشی در کشتار غیرنظامیان نقش داشتهاند.
سازمان ملل میگوید: اغلب غیرنظامیان کشته شده در سه ماه نخست سال جاری میلادی، در جریان حملات هوایی نیروهای آمریکایی و یا ماموریتهای شناسایی بر روی زمین ارتش افغانستان، هدف قرار گرفته و کشته شدهاند.
فجایع حاصل از مداخله نظامی آمریکا در سوریه
مداخله نظامی امریکا در سوریه نیز فجایع زیادی به بار آورده، تنها در یک مورد، عفو بین الملل اعلام کرد بیش از 1600 نفر از غیرنظامیان در نتیجه هزاران حمله هوایی آمریکا و متحدینش در عملیات نظامی رقه از ماه ژوئن تا اکتبر 2017 جان خود را از دست دادهاند، اما نیروهای ائتلاف مسئولیت این امر را برعهده نمیگیرند.
عفو بینالملل اعلام کرد تک تیراندازان و مین های امریکایی رقه را به «کمینگاه مرگ» تبدیل کرد. بسیاری از بمباران های هوایی غیر دقیق بوده و ده ها هزار حمله بی هدف انجام شده و تعجبی ندارد که هزاران غیرنظامی را به کام مرگ کشانده است.
مشارکت آمریکا در کشتار مردم بیگناه یمن
امریکا در کشتار مردم یمن هم دست دارد. ترامپ که در سخنرانیهای انتخاباتی خود از سیاست خارجی امریکا انتقاد میکرد، در سکوت خبری، فروش 400 میلیون دلار بمب لیزری و سایر تسلیحات به عربستان را امضا کرد. بعدتر هم شماری از نیروهای امریکایی را به مرز عربستان و یمن فرستاد تا سربازان سعودی را که از سوی سازمان ملل به ارتکاب جنایات جنگی متهمند، آموزش دهند.
«محمد بازی»، استاد دانشگاه نیویورک، معتقد است واشنگتن چه در دوران ریاستجمهوری اوباما و چه در دوران ترامپ طبق قوانین بینالملل همدست جنایات عربستان و امارات در کشتار مردم یمن محسوب میشوند؛ جنایاتی که به نظر نمیرسد در آیندهای نزدیک پایان یابند.