به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، کمیته حقوق کودک سازمان ملل در گزارش ملاحظات نهائی خود به رژیم صهیونیستی، ضمن یادآوری تفکیک ناپذیری و ارتباط متقابل کلیه حقوق مندرج در کنوانسیون، بر اهمیت همه توصیه‌های مندرج در ملاحظات نهائی حاضر به ویژه در حوزه‌های عدم تبعیض (بند 18)، حق حیات، بقاء و توسعه (بند 21)، شکنجه و سایر رفتارها یا مجازات های بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (بند 30)، سلامت روان (بند 38)، اجرای عدالت برای کودکان (بند 49) و نقض حقوق کودکان در OPT، از جمله در نوار غزه و کرانه باختری (بندهای 51، 53 و 55) تأکید نمود و خواستار اتخاذ اقدامات فوری در مورد آنها شد.
تبعیض علیه کودکان در سرزمین های اشغالی
درخصوص تبعیض علیه کودکان در سرزمین های اشغالی این کمیته اعلام کرد تبعیض مداوم در قوانین دولت عضو از جمله در قانون اساسی آن وجود دارد. این امر در عمل علیه کودکان غیریهودی، به ویژه کودکان فلسطینی، بادیه نشین، کودکان پناهجو، کودکان کارگران مهاجر، و کودکان در فلسطین اشغالی رواج دارد. علاوه بر این، کلیشه‌های نژادپرستانه و منفی از چنین گروه‌هایی از کودکان در دولت عضو وجود دارد که تأثیر تبعیض آمیزی بر دسترسی آنها به ثبت تولد، آموزش، بهداشت و سایر خدمات ضروری می گذارد.
نقض حق حیات، بقاء و توسعه در فلسطین
کمیته نسبت به تأثیر منازعات مسلحانه بر حق حیات، بقاء و رشد کودکان ابراز نگرانی کرد و نسبت به کشته و مجروح شدن کودکان در نتیجه منازعات طولانی مدت، از جمله پس از 7 اکتبر 2023؛ امنیت و رفاه کودکانی که تحت تأثیر حوادث پس از 7 اکتبر 2023 قرار گرفته اند، از جمله 45 کودکی که ربوده شده و بازگردانده شده اند و دو نفری که به عنوان گروگان باقی مانده اند؛ و همچنین ده ها هزار کودکی که خانه های آنها تخلیه شده است، مجروح شده اند، اعضای خانواده خود را از دست داده اند و یا اعضای خانواده آنها هنوز در اسارت هستند، هشدار داد.
شکنجه و سایر رفتارها و مجازات های بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیر آمیز توسط رژیم صهیونیستی
این کمیته اعلام کرد که نگران گزارش‌های مربوط به شکنجه و بدرفتاری با کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اشغالی در حین دستگیری و بازداشت است که از آن میان می توان به بکارگیری سلول انفرادی؛ استفاده از شوک الکتریکی، دست بند و پابند؛ محرومیت از غذا، آب یا دسترسی به سرویس بهداشتی؛ استفاده از خشونت کلامی و فیزیکی، از جمله ضرب و شتم، برهنه کردن، خشونت جنسی و ارعاب روانی؛ و تلاش برای جذب کودکان بازداشت شده به عنوان خبرچین برای نیروهای امنیتی اشاره کرد. کمیته همچنین ابراز داشت این اقدامات نقض تعهدات حقوق بین‌الملل بشر توسط دولت عضو می باشد.
نقض سلامت روان و رفاه کودکان فلسطینی
کمیته در ادامه اعلام کرد که به شدت نگران تأثیر منفی حوادث پس از 7 اکتبر 2023 و منازعات مسلحانه مداوم، بر سلامت روان و رفاه کودکان است. کمیته همچنین نسبت به تعداد بالای کودکانی که نیاز به حمایت بهداشت روانی دارند، از جمله کودکان در معرض خطر خودکشی؛ لیست انتظار طولانی برای کودکانی که به دنبال خدمات بهداشت روان هستند و کمبود شدید متخصصان سلامت روان؛ و ظرفیت ناکافی متخصصان بهداشت و سلامت برای ارائه مراقبت های متمرکز بر تروما به کودکان ابراز نگرانی کرد.
نقض اجرای عدالت درخصوص کودکان
این کمیته در ادامه ضمن ابراز تأسف نسبت به بی‌توجهی کامل دولت عضو به توصیه‌های آن در سال‌های 2002، 2010 و 2013 در رابطه با دستگیری و بازداشت کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اِشغالی و نیز عدم تلاش در راستای پایان دادن به این اقدامات علی‌رغم تعهدات دولت عضو بر اساس حقوق بین‌الملل بشر و حقوق بین الملل بشردوستانه و درخواست‌های مکرر از طرف نهادهای معاهده ای، مأموریت داران رویه های ویژه و نهادهای سازمان ملل متحد، عمیقاً نسبت به موارد زیر ابراز نگرانی کرد:
اول؛ ادامه ربودن، بازداشت خودسرانه، اغلب در طول شب، و بازداشت طولانی مدت تعداد زیادی از کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اِشغالی توسط نیروهای مسلح و امنیتی، از جمله به عنوان بازداشت‌شدگان اداری یا «مبارزان غیرقانونی»، عمدتاً بدون اتهام، محاکمه یا دسترسی به نماینده قانونی یا تماس با اعضای خانواده؛
دوم؛ اصلاحات مربوط به «قانون مبارزان غیرقانونی» و «قانون جوانان» که ناقض حقوق کودکان است؛
سوم؛ هزاران کودک فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اِشغالی که اغلب به صورت خودسرانه یا به اتهام پرتاب سنگ در طول دوره گزارش دستگیر شده اند؛
چهارم؛ امتناع دولت عضو از ارائه اطلاعات درباره سرنوشت یا محل نگهداری هزاران فلسطینی، از جمله کودکان، که در اسرائیل یا کرانه باختری نگهداری می‌شوند، که این عمل به منزله ناپدید سازی اجباری است؛
پنجم؛ بازداشت کودکانی که به زور از غزه و کرانه باختری به اسرائیل منتقل شده اند؛
ششم؛ محاکمه کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اِشغالی در دادگاه های نظامی.
نقض حقوق کودکان بر اساس کنوانسیون در سرزمین فلسطین اِشغالی
در ادامه این گزارش کمیته ضمن محکومیت شدید نقض جدی حقوق تحت کنوانسیون در سرزمین فلسطین اِشغالی، از جمله تلفات شدید جانی در نتیجه اقدامات نظامی دولت عضو، خاطرنشان کرد دولت عضو «متعهد به اجرای هرگونه تلاش برای به حداقل رساندن آسیب به غیرنظامیان» و «تسهیل دسترسی بشردوستانه به جمعیت غیرنظامی غزه» است. کمیته در ادامه همچینن نسبت به موارد زیر ابراز نگرانی نمود. این موارد عبارتند از:
بیش از 28000 مورد نقض شدید علیه کودکان توسط نیروهای مسلح و امنیتی اسرائیل بین سال‌های 2016 تا 2023 که توسط سازمان ملل تأیید شده است، از جمله کشتار و معلولیت بیش از 10000 کودک، 880 حمله به مدارس و بیمارستان‌ها و 168000 ممانعت از دسترسی بشردوستانه؛
آثار فاجعه بار بر حق حیات، بقاء و رشد کودکان در نتیجه اقدامات نظامی دولت عضو، از جمله از طریق حملات نظامی و حتی توسط تک تیراندازها و هواپیماهای بدون سرنشین، و اینکه بیشترین تلفات از 7 اکتبر 2023 تاکنون متعلق به زنان و کودکان است؛
ممانعت نیروهای مسلح و امنیتی از دسترسی به کمک های بشردوستانه، از جمله جلوگیری از هماهنگی ماموریت های کمک های بشردوستانه و دسترسی به مراقبت های پزشکی؛ از جمله اینکه هزاران درخواست مجوز ارائه شده توسط کودکانی که به دنبال دسترسی به درمان های پزشکی تخصصی هستند، یا رد شده یا به موقع تایید نشده است؛
ظهور مجدد فلج اطفال و عوارض پزشکی ناشی از مراقبت های پزشکی و توانبخشی ناکافی به دنبال قطع عضو و سایر جراحی ها و مرگ و میر و خطرات دراز مدت سلامتی نوزادانی که در چنین شرایطی متولد می شوند؛
مصونیت از مجازات برای نیروهای مسلح و امنیتی مسئول مرگ و جراحات کودکان و فقدان اطلاعات در مورد تعداد تحقیقات، کیفرخواست‌ها و محکومیت‌های مربوط به چنین مواردی از 7 اکتبر 2023؛
عدم پرداخت غرامت به خانواده های کودکان فلسطینی که به طور غیرقانونی توسط نیروهای امنیتی در عملیات های انتظامی کشته شدند؛
تأثیر منفی حضور نظامی دولت عضو و سیاست‌ها و اقدامات اشغالی آن بر امنیت، رفاه و حقوق کودکان فلسطینی در زمینه مسکن، استاندارد مناسب زندگی، غذا، آب، سلامت و مراقبت‌های بهداشتی؛
تأثیر تبعیض‌آمیز فراگیر سیاست‌های اِشغالی دولت عضو بر دختران فلسطینی و آسیب‌پذیری خاص دختران فلسطینی در برابر خشونت‌های ارتکابیِ افسران نظامی و شهرک نشینان.
نقض حقوق کودک بر اساس کنوانسیون در نوار غزه
کمیته در ادامه ضمن محکومیت شدید حملات دولت عضو علیه اهداف غیرنظامی در نوار غزه که منجر به کشته شدن بیش از 16756 کودک و مجروح شدن حداقل 6168 کودک در غزه بین 7 اکتبر 2023 تا 10 سپتامبر 2024 و کشته شدن هزاران نفر دیگر در زیر آوار، نسبت به موارد زیر به شدت ابراز نگرانی کرد. موارد اشاره شده عبارتند از:
تعداد بسیار بالای کودکان در غزه که همچنان کشته، معلول، مجروح، مفقود، آواره و یتیم شده و در معرض قحطی، سوءتغذیه و بیماری قرار دارند، و همچنین جابجایی های متعدد جمعیت غزه، در نتیجه حملات بی‌رویه و نامتناسب دولت عضو به غزه با استفاده از سلاح‌های انفجاری با اثرات منطقه‌ای وسیع در مناطق پرجمعیت و محرومیت از دسترسی های بشردوستانه. این اقدامات تاکنون منجر به ایجاد حداقل یک میلیون کودک آواره، 21000 کودک مفقود، 20000 کودک که یک یا هر دو والدین خود را از دست داده اند، 17000 کودک بدون همراه یا جدا از خانواده های خود در غزه، جان باختن ده ها کودک به دلیل سوء تغذیه و 3500 کودک در معرض خطر مرگ به دلیل سوء تغذیه و کمبود غذا شده است؛
حملات و تخریب بیمارستان‌ها، مدارس، ساختمان‌های مسکونی، کمپ‌های پناهندگان و زیرساخت‌های ضروری، از جمله تأسیسات برق و مخازن آب، توسط نیروهای مسلح، محدود کردن دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزشی و مسکن برای نزدیک به یک میلیون کودک ساکن غزه.
نقض حقوق کودک بر اساس کنوانسیون در کرانه باختری اشغالی از جمله بیت المقدس شرقی
کمیته همچنین در گزارش خود در رابطه با موارد زیر به شدت ابراز نگرانی کرد که عبارتند از:
افزایش تعداد کودکانی که در کرانه باختری از جمله بیت‌المقدس شرقی و در کمپ های پناهندگان در جنین، تولکرم و نابلس، در نتیجه افزایش نظامی‌سازی عملیات‌ها و حملات هوایی و بکارگیری تسلیحات سنگین توسط نیروهای امنیتی اسرائیل در معرض زور مرگبار غیرضروری و نامتناسب قرار گرفته‌اند؛
کشتار 147 کودک فلسطینی توسط نیروهای امنیتی اسرائیل از اکتبر 2023 و در برخی موارد ضبط اجساد آنها توسط نیروهای مسلح؛
افزایش کشتار و خشونت علیه کودکان فلسطینی که توسط شهرک نشینان به ویژه در بستر گسترش شهرک سازی انجام میشود و عدم اقدام نیروهای امنیتی اسرائیل به جلوگیری و محافظت از کودکان در برابر حملات شهرک نشینان؛
مصونیت از مجازات مرتکبان نقض حقوق بشر؛
آوارگی بیش از 1000 کودک به دلیل عملیات نظامی، خشونت شهرک نشینان و تخریب های تنبیهی؛
کودکانی که در پناهگاه‌های اضطراری ناایمن زندگی می‌کنند، بدون هیچ گونه اقدامی برای تضمین منافع آنها یا جلوگیری از خشونت، از جمله خشونت مبتنی بر جنسیت؛
آزار و اذیت و خشونت علیه کودکان، از جمله دختران، توسط نیروهای مسلح و شهرک نشینان اسرائیلی؛
بسته شدن کامل یا ساعات کاری محدود اکثر پست‌های بازرسی بین کرانه باختری و بیت‌المقدس شرقی، و ماهیت تبعیض‌آمیز و تأثیر نامتناسب محدودیت‌های رفت و آمد بر حقوق کودک، از جمله در مواردی که محدودیت‌های جا به جایی منجر به آسیب یا تلفات جانی شده است؛
تضییع حق آموزش برای کودکان در کرانه باختری به دلیل بودجه ناکافی، کمبود مدارس، نگرانی های امنیتی و تعطیلی مدارس به دلیل عملیات نظامی دولت عضو.
اهم توصیه‌های کمیته حقوق کودک به رژیم صهیونیستی
کمیته در گزارش خود توصیه هایی به رژیم اسرائیل در حمایت از حقوق کودکان ارائه کرد که عبارتند از : جمع آوری، تجزیه و تحلیل و به اشتراک گذاری داده ها در مورد سلامت روان، عدالت کودکان و وضعیت کودکان پناهجو و مهاجر، کودکان در سرزمین فلسطین اشغالی و سایر گروه های کودکان در موقعیت های محروم؛
منع و ریشه کن کردن سیاست‌ها و اقداماتی که به طور نامتناسبی بر کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین فلسطین اشغالی تأثیر می‌گذارد، و تضمین برخورداری بدون تبعیض همه این کودکان از حقوق خود تحت کنوانسیون؛
اطمینان از دسترسی مداوم کودکان و خانواده‌های آسیب دیده از 7 حادثه اکتبر 2023 به مراقبت‌های بهداشتی، خدمات بهداشت روانی متمرکز بر تروما و مسکن؛
پایان دادن به تمامی اشکال شکنجه و بدرفتاری، از جمله خشونت جنسی، علیه کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین اشغالی فلسطین، خروج همه کودکان از سلول سلول انفرادی، و جلوگیری و ممنوعیت استخدام کودکان بازداشت شده به عنوان خبرچین برای نیروهای امنیتی؛
پایان دادن به حملات شبانه و تهاجم بیش از حد و اجباری به خانه‌ها توسط نیروهای مسلح و امنیتی و آسیب رساندن به کودکان فلسطینی و خانواده‌های آنها و تضمین اینکه تفتیش منازل تنها بر اساس حکم قضایی انجام میشود؛
تضمین انجام تحقیقات سریع، کامل، مستقل، بی طرفانه و شفاف در مورد تمام حوادث توسط نیروهای مسلح و امنیتی که منجر به نقض جدی قوانین بینالمللی می شود، پاسخگویی عاملان؛ و دسترسی تمامی قربانیان و خانواده‌هایشان به راه‌حل و غرامت مناسب؛
تضمین دسترسی کودکان به سازوکارهای شکایت محرمانه و دوستدار کودک به منظور گزارش دهی نقض حقوق آنها در حین دستگیری و بازداشت؛
تقویت دسترسی به طیف وسیعی از خدمات بهداشت روانی و درمانی برای کودکان و برطرف کردن تروما، از جمله با گسترش پوشش کلینیک های بهداشت روان عمومی، به ویژه در جوامع غیر یهودی، و ایجاد انگیزه برای متخصصان سلامت روان کار در جوامع نیازمند؛
رسیدگی فوری به زمان طولانی انتظار برای دسترسی به خدمات بهداشت روان؛
پایان دادن فوری به بازداشت خودسرانه و اداری کودکان و آزاد کردن همه کودکان فلسطینی و کودکان در سرزمین اشغالی فلسطین که خودسرانه بازداشت شده اند؛
لغو فوری قوانین مغایر با حقوق بین‌الملل بشر، از جمله: (الف) اصلاحیه‌های قانون مبارزان غیرقانونی که اجازه بازداشت بدون حکم بازداشت تا 20 روز و ممانعت از دسترسی بازداشت شدگان به مشاور حقوقی تا 75 روز را می‌دهد و (2) لایحه‌هایی برای اصلاح «قانون جوانان» که حبس کودکان از 12 سالگی در صورت محکومیت به عمل تروریستی و نیز مستثنی کردن کودکان مظنون به جرایم امنیتی از حق وکالت را اجازه می دهد؛
بررسی کلیه قوانین، سیاست‌ها و رویه‌ها، از جمله قانون حبس مبارزان غیرقانونی و دستور نظامی 1651؛
پایان دادن به دستگیری و بازداشت خودسرانه کودکان و تضمین عدم تبعیض در اجرای استانداردهای عدالت کودک برای همه کودکان فلسطینی؛
لغو سیستم بازداشت و استفاده از شکنجه و بدرفتاری با کودکان فلسطینی در تمام مراحل دادرسی، از جمله از طریق: (1) جلوگیری و تحقیق درباره ادعاهای ناپدید شدن اجباری. (2) پایان دادن به همه اشکال بازداشت خودسرانه و انتقال اجباری کودکان بازداشت شده. و (3) تضمین توسل به بازداشت تنها به عنوان آخرین راه حل و برای کوتاه ترین مدت مناسب، و بازنگری آن به طور منظم با هدف لغو آن؛
تضمین برقراری سیستم عدالت کودکان در مورد همه کودکان فلسطینی، از جمله کودکان بالای 14 سال، عدم محاکمه آنها در دادگاه‌های نظامی و عدم برخورد با آنها به عنوان بزرگسالان؛
اتخاذ تدابیر فوری به منظور تضمین اینکه کودکان و زیرساخت‌های غیرنظامی هدف قرار نمی‌گیرند، اینکه تلفات تصادفی جان کودکان، جراحت کودکان و آسیب به اشیاء غیرنظامی بر خلاف قوانین بین المللی بشردوستانه ایجاد نشده باشند؛ و تضمین پیروی فوری از دستورات و نظرات مشورتی ICJ؛
انجام تحقیقات سریع، مستقل، مؤثر و شفاف با همکاری هیأت‌های حقیقت یاب بینالمللی و دیوان بینالمللی کیفری در مورد نقض حقوق بین‌الملل بشر و حقوق بشردوستانه توسط نیروهای مسلح و امنیتی از 7 اکتبر 2023 و قبل از آن تاریخ، به منظور تضمین پاسخگویی؛
برقراری عدالت در مورد عاملان نقض حقوق بشر و ارائه خدمات غرامت، توانبخشی و ادغام اجتماعی برای تمامی کودکان قربانی؛
امضاء یک برنامه اقدام با سازمان ملل متحد و همکاری با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور کودکان و منازعات های مسلحانه، به منظور پایان دادن و جلوگیری از کشتار و معلولیت کودکان و حملات به مدارس و بیمارستان ها؛
رسیدگی و مبارزه با سوء تغذیه شدید در میان کودکان، جلوگیری از مرگ و میر ناشی از سوء تغذیه، و تضمین دسترسی به غذا و مراقبت های پزشکی برای همه کودکان آسیب دیده؛
توقف فوری تمام حملات علیه مدارس، بیمارستان‌ها و تأسیسات پزشکی، از جمله آمبولانس‌ها و افراد حفاظت‌شده در راستای ایفای تعهدات خود تحت قوانین بینالمللی بشردوستانه و حقوق بشر؛ و نیز جلوگیری از حملات آتی به بیمارستان ها و مدارس و تضمین ایمنی کودکان در چنین محیط هایی؛
تحویل فوری اجساد کودکان فلسطینی کشته شده و پایان دادن به محدودیت ها در تشییع جنازه و مراسم عزاداری فلسطینیان؛
جلوگیری از جابجایی اجباری کودکان فلسطینی و اطمینان از رعایت قوانین بینالمللی در حمایت از این کودکان در برابر این آوارگی؛
لغو محدودیت‌های جا به جایی که مانع دسترسی کودکان به آموزش، بهداشت و سایر خدمات ضروری میشود.