کارشناسان سازمان ملل متحد خواستار انجام تحقیقات سریع، شفاف و مستقل در مورد اتهامات جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت که در 7 اکتبر 2023 و پس از آن در سرزمین های اشغالی فلسطین ارتکاب یافته، شدند.
به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درخصوص اعدامهای فراقانونی، فوری یا خودسرانه به همراه گزارشگر ویژه در خصوص شکنجه و سایر رفتارها یا مجازاتهای بی رحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز، از همه طرفهای این درگیری خواستند تا محافظت از غیرنظامیان را در نظر گرفته و به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشند. بر اساس گزارش دفتر کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، گزارشگران ویژه ضمن درخواست از تمامی طرفهای درگیری برای همکاری کامل با این تحقیقات، اظهار داشتند: «باید منابع، حمایت و دسترسی لازم برای انجام تحقیقات فوری، کامل و بیطرفانه در مورد جنایات ادعایی از جانب تمامی طرف های درگیری، در اختیار بازرسان مستقل قرار گیرد». آنها همچنین تأکید کردند: «وظیفه رسیدگی به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت، از جمله هرگونه اقدام به کشتار فراقانونی یا فوری، شکنجه یا سایر هتک حرمتها به کرامت انسانی، یک تکلیف قانونی بنیادین است». کارشناسان همچنین از جامعه جهانی خواستند تا اطمینان حاصل کند که تمامی کسانی که در جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت و نیز در سایر جنایات بین المللیِ ارتکابی در منازعات مسئول هستند، به ویژه افرادی که مسئولیت فرماندهی دارند، به سرعت به دست عدالت سپرده شوند. گزارشگران ویژه با تاکید بر اینکه «برای چنین جرایمی محدودیتی وجود نداشته، این جرایم تحت صلاحیت جهانی قرار دارند، و دادگاهها در هر کشوری میتوانند بدون توجه به ملیت و کشور محل ارتکاب جرم، از اختیارات خود برای تعقیب متهمان استفاده کنند»، همه دولت ها را تشویق کردند تا در شناسایی عاملان مظنون کلیدی و کمک به تسهیل تعقیب آنها از طریق اصل معاضدت حقوقی متقابل، نقش فعالی ایفا نمایند. گزارشگران ویژه یادآوری کردند تعقیب و پیگرد موفقیتآمیز مستلزم جمعآوری شواهد قابل اعتماد توسط بازرسان مستقل و بیطرف از جمله متخصصان پزشکی قانونی با تجربه در زمینه تحقیق در حوزه نقض حقوق بینالملل بشردوستانه می باشد و تحقیقات نیز باید مطابق با استانداردهای بینالمللی باشند. گزارشگران همچنین به کتابچه راهنمای بازنگری شده در مورد تحقیق و مستندسازی مؤثر جرایم شکنجه و سایر رفتارها یا مجازاتهای بی رحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (پروتکل استانبول) و کتابچه راهنمای تجدیدنظر شده سازمان ملل متحد در زمینه پیشگیری و تحقیق مؤثر در اعدامهای فراقانونی، فوری و خودسرانه (پروتکل مینه سوتا) اشاره کردند. گزارشگران ویژه همچنین بر ضرورت حضور و مشارکت قربانیان، بازماندگان و خانوادههای آنها در تمامی رسیدگی ها در راستای بهبودی، صلح و دسترسی به عدالت، تأکید کردند. گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد در نهایت با پیشنهاد حمایت همه جانبه از این تلاش ها در حوزه مأموریت خود، از جمله در علوم پزشکی قانونی، به سخنان خود پایان دادند.