فعالیت و اهداف شارلی ابدو نشان دهنده ماهیت هتاک و جنجالی این باصطلاح نشریه است.
به گزارش مرکز پایش ستاد حقوق بشر،شارلی ابدو چیست؟ چه کسانی در پس پرده فعالیت‌های شارلی بدو هستند؟ اهداف شارلی ابدو از اسلام ستیزی چیست؟ فعالیت شارلی ابدو واکنش به چه حادثه یا موضوعی است؟ … پاسخ به این پرسش‌ها، می‌توانند ماهیت، هویت و اهداف شارلی ابدو را آشکار کنند.
شارلی ابدو به معنای هفته نامه چارلی در واقع در سال ۱۹۷۰ در پی توقیف نشریه «هاراگیری» به دلیل تمسخر مرگ شارل دوگل، رئیس جمهور فرانسه تاسیس شد و بسیاری از اعضای تحریریه «هاراگیری» به شارلی ابدو نقل مکان کردند.
اما پس پرده این توصیف از شارلی ابدو، هفته نامه ای هتاک، اسلام ستیز و جنجالی قرار دارد که اهداف خاصی را دنبال می‌کند.
این هفته نامه در دوره فعالیت خود بارها به دلیل توهین به مقام‌های دولتی فرانسوی و غیر فرانسوی یا تمسخر موضوعات، مذاهب و افراد دیگر توقیف شد.
ارتباط شارلی ابدو با جریان، رویکرد و شخصیت‌های صهیونیست با وجود تلاش‌های متعدد برای پنهان ماندن این رابطه با نگاهی به رویکردهای این نشریه کاملا مشخص می‌شود.
رویکرد اسلام ستیزانه و اسلام هراسانه شارلی ابدو در حالی در سال‌های اخیر تشدید شده است که یک روزنامه نگار شارلی ابدو در سال ۲۰۰۰ به دلیل اعتراض به مقاله ای که فلسطینیان را غیرمتمدن خوانده بود، اخراج شد؛ در سال ۲۰۰۸ نیز یکی از کاریکاتوریست‌های کهنه کار شارلی ابدو به اتهام یهودی ستیزی از کار اخراج شد؛ …
«رافائل لیوژیر»، جامعه شناس فرانسوی می‌گوید که کاریکاتورهای توهین آمیز شارلی ابدو در مورد اسلام و مسلمانان در واقع واکنشی به کاریکاتورهای ضد صهیونیستی دهه ۱۹۳۰ در اروپاست و اقدامی خشونت آمیز محسوب می‌شود؛ به این معنا که شارلی ابدو به اذعان خود انتقام آن دوره صهیونیست ستیزی را از مسلمانان می‌گیرد.
ضمن این که نگاهی به فعالیت شارلی ابدو در رویدادهایی مانند ۱۱ سپتامبر، جنگ ۱۹۹۴ کوزوو، قتل عام الخلیل، … خط تحریریه اش را مشخص می‌کند؛ تولید روایتی اسلام هراسانه.
نخستین بذر اسلام هراسی شارلی ابدو در اوایل سال ۱۹۹۴ کاشته شد و برای نخستین بار در پی حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به اوج خود رسید و سپس در انتشار تصاویر موهن از پیامبر اسلام(ص) ادامه یافت.
اگر بخواهیم به صورت خلاصه شارلی ابدو را با چند ویژگی معرفی کنیم، آن‌ها عبارتند از: مشکلات ساختاری بی پایان، سنت طولانی بی احترامی و…
شارلی ابدو در سال‌های فعالیت خود همواره به دلیل رویکرد هتاکانه و گستاخانه اش شناخته می‌شود.شارلی ابدو هرگز تیراژ وسیعی پیدا نکرد و تنها دلیل مطرح شدن نامش انتشار تصاویر هتاکانه ای است که این نشریه منتشر می‌کند و با آن‌ها شخصیت‌های مختلف را هدف قرار می‌دهد.
شارلی ابدو در سال ۱۹۸۱ به دلیل کمبود بودجه انتشار خود را متوقف کرد و در سال ۱۹۹۲ فعالیت خود را از سر گرفت اما در نوامبر ۲۰۱۴ برای کاهش هزینه‌ها ناچار به کاستن تیراژ خود شده است.
باید گفت که اقدام شارلی ابدو برای انتشار تصاویر موهن رابطه مستقیمی با بحران مالی آن نیز دارد؛ به عنوان مثال، شارلی ابدو در سال ۲۰۰۶ از طریق بازنشر کاریکاتورهای موهن پیامبر که نخستین بار در روزنامه دانمارکی منتشر شده بودند، توانست توجهات را به خود جلب و فروش فوق العاده ای داشته باشد.
مقامات فرانسوی در مقاطع مختلفی حمایت تلویحی و آشکار خود از رویکرد شارلی ابدو را نمایان کرده اند.از موضع گیری آشکار مکرون از بازنشر تصاویر موهن پیامبر اسلام(ص) در سال ۲۰۲۰ تا شرکت سیاستمداران فرانسوی از فرانسوا اولاند سوسیالست تا نیکولا سارکوزی دست راستی در تظاهرات حمایت از شارلی ابدو در سال ۲۰۱۵، همگی نمودهایی از این حمایت هستند.
در عین حال تاکنون شکایت‌های متعدد از این نشریه بدنام به دلیل هتاکی به اسلام و مسلمانان فایده ای نداشته است؛ دادگاه‌های فرانسه شکایت‌ها از شارلی ابدو را با ادعای آزادی بیان رد کرده و مدعی شده اند که اقدام نشریه برای انتشار تصاویر مذکور سبب نفرت مذهبی نمی‌شود!
شارلی ابدو از زمان روی کار آمدن امانوئل مکرون به دلیل رویکردهای اسلام هراسانه وی، حیات مجددی یافته است و توانسته از فضایی که کابینه اسلام ستیز مکرون ایجاد کرده به ویژه برای حل مشکلات بی پایان مالی خود استفاده کند.
شارلی ابدو در عین حال از حمایت و کمک پخش کننده‌های رادیو و تلویزیون فرانسه و روزنامه‌های لوموند و … نیز بهره می‌برد.تنها یک سال پس از ممنوعیت نمایش دیودونه، کمدین فرانسوی به بهانه داشتن عناصری از صهیونیست ستیزی، رسانه‌های اجتماعی، سیاستمداران، مقام‌های دولتی فرانسه از اقدام شارلی ابدو به دلیل انتشار تصاویر موهن از پیامبر اسلام(ص) به دلیل آزادی بیان استقبال کردند.
در واقع باید گفت که شارلی ابدو ابزار دولت فرانسه برای اجرای نژادپرستی عمیقا مدرن ضد اسلامی است که ریشه در رویکرد استعمارگرانه و تلافی جویانه آن در قبال الجزایر داد؛ همچنین حرکت شارلی ابدو از بی احترامی و هتاکی به ساختار سیاسی فرانسه به سمت نومحافظه کاری در خدمت قدرت براساس جهان بینی مغالطه آمیز پسااستعماری بوده است.
اکنون شارلی ابدو تبدیل به رسانه ای شده که خود در ابتدای امر آن را مورد هجو و انتقاد قرار می‌داد؛ رسانه ای که کلیشه‌های منفی را تبلیغ می‌کند و آن را به عنوان مدلی برای کسب و کار تبدیل کرده است.
همچنین گروهی که هدف نفرت پراکنی شارلی ابدو قرار گرفته اند، جامعه مسلمان فرانسه است که حدود ۱۰ درصد جمعیت فرانسه را تشکیل می‌دهند؛ آن‌ها سهم نامتناسبی از جمعیت زندانیان فرانسه را به خود اختصاص داده اند و به دلیل موانع سیستمی با انواع تبعیض‌ها مواجه هستند.
کافی است صدای مسلمانان فرانسه در رسانه‌های این کشور با صدای حمایت مقامات پاریس از شارلی ابدو اسلام ستیز مقایسه شود تا پی به واقعیت اصلی ماهیت شارلی ابدو برده شود.