به گزارش مرکز پایش ستاد حقوق بشر، نهادهای بینالمللی به طور فزایندهای به خصوص در سالهای اخیر به ابزاری در درست کشورهای غربی تبدیل شدهاند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز یکی از نهادهایی است که در سالهای اخیر به عنوان ابزاری در دست کشورهایی مانند آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس و کانادا قرار گرفته است.
این کشورها که هر یک از آنها کارنامهای سیاه در زمینه حقوق بشر دارند، با استفاده از نهادهایی مانند شورای حقوق بشر، اهداف سیاسی خود را در زمینه اعمال فشار به دیگر کشورها دنبال میکنند.
شورای حقوق بشر و قطعنامه ادعایی علیه ایران
سوم آذرماه شورای حقوق بشر سازمان ملل نشست سیوپنجم خود را برای آنچه «بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران» خوانده شده، برگزار کرد.
در پایان این نشست قطعنامهای علیه ایران که پیشنویس آن از سوی کشورهای آلمان (به عنوان عضو شورا) و ایسلند (به عنوان عضو ناظر) در شورای حقوق بشر و در روز یازدهم نوامبر ارائه شده بود، به رای گذاشته شد.
این قطعنامه با ۲۵ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۱۵ رای ممتنع به تصویب رسید؛ کشورهای چین، پاکستان، اریتره، ونزوئلا، کوبا و ارمنستان کشورهایی هستند که به این قطعنامه رای منفی دادند.
آلمان از صحنهگردانندگان اصلی این نشست در شورای حقوق بشر بود و اظهارات بیاساسی را علیه ایران مطرح کرد.
واکنش ایران
«فروزنده ودیعتی»، نماینده کشورمان در نشست ویژه شورای حقوق بشر در ژنو در سخنرانی در واکنش به قطعنامه ضد ایرانی و در در واکنش به سخنان سخیف وزیر خارجه آلمان در این نشست، گفت: میخواهم به وزیر خارجه رژیم آلمان که امروز در نمایشی که خودشان علیه ایران طراحی کردند و سخنرانی طولانی علیه کشورم داشت، توصیه کنم که توجه خود را به هزاران معترض مسالمتآمیز در خیابانهای آلمان معطوف کند که خواهان عدالت اجتماعی بیشتر هستند، ولی با خشونت پلیس و نیروهای امنیتی سرکوب میشوند.
این عضو هیات ایرانی خطاب به وزیر خارجه آلمان همچنین گفت: خانم وزیر! همان زنان و دختران ایرانی که این روزها برای شما مهمتر از مردم خودتان شدهاند، همچنان شاهد درد و رنج عزیزان خود هستند که قربانی سلاحهای شیمیایی شما و تحریمهای یکجانبه و تروریسم هستند. به دلیل سابقه وحشتناک حقوق بشر، از زمان جنگ جهانی دوم، آلمان صلاحیت صحبت در مورد حقوق زنان و دختران ایرانی را ندارد. زنان و دختران آلمانی، آمریکایی، فرانسوی، بریتانیایی سزاوار آزادی و زندگی شایسته و عاری از خشونت هستند.
واکنش کشورهای مستقل
این قطعنامه در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل با انتقاداتی همراه شد:
سفیر و نماینده سوریه در نشست شورای حقوق بشر گفت: سوریه نادیده گرفتن نقض حقوق بشر ایرانیان توسط کشورهای غربی از طریق تحمیل تحریمها و حمایت از فعالیتهای تروریستی و اغتشاش در ایران را محکوم میکند.
سفیر و نماینده سوریه در نشست ویژه شورای حقوق بشر گفت: سوریه از اقدامات ایران برای ارتقاء حقوق بشر و تعامل با سازوکارهای حقوق بشری تمجید میکند.
سفیر و نماینده چین در نشست ویژه شورای حقوق بشر گفت: شورای حقوق بشر شاهد افزایش سیاسی کاری ها و تنش هاست که موجب نگرانی شدید است. گفتگو و همکاری باید مبنای کار شورای حقوق بشر باشد و بیطرفانه و مستقلانه و غیرجانبدرانه باید به مسائل حقوق بشری بپردازد.
نمایندگان کشورهای زیمباوه، نیکاراگوئه، روسیه، پاکستان و کره شمالی نیز از این قطعنامه به شدت انتقاد کرده و اتهامات مطرح شده را رد کردند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل؛ پیشینه و مسائل خط مشی
نخستین نهاد بین دولتی که وظیفه رسیدگی به حقوق بشر در سطح جهانی را دارد؛ اما تا چه حد این وظیفه عملی شده است؟
مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۰۶ شورای حقوق بشر را به عنوان جایگزین کمیسیون حقوق بشر تأسیس کرد؛ کمیسیون حقوق بشر که به دلیل ناکارآمدی آن در پرداختن به انسان مورد انتقاد قرار گرفته بود.
اما به نظر میرسد که عملکرد این نهاد در طول سالها هدف انتقادات بسیاری قرار گرفته است؛ در طول سالها، بسیاری از دولتها و ناظران جهانی نگرانیهای جدی خود را نسبت به اقدامات نامتناسب این شورا ابراز کردهاند.
توجه به رژیمهایی مانند رژیم صهیونیستی و «عدم توجه آشکار» به دیگر وضعیتهای مبرم و بحرانی حقوق بشر موجب بروز انتقادات بسیاری شده است.
رویکرد آمریکا به شورای حقوق بشر
طبق گزارش میزان، به نظر میرسد که شورای حقوق بشر به عنوان ابزاری در سیاست خارجی آمریکا مانند بسیاری از نهادهای بینالمللی دیگر عمل میکند.
در سال ۲۰۱۸ شورای حقوق بشر سازمان ملل مواضعی را علیه رژیم صهیونیستی اتحاذ کرد؛ این موضعگیری بهانهای برای آمریکا شد تا از این شورا خارج شود.
آمریکا در آن زمان به ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، شورای حقوق بشر را متهم به عملکرد ضعیف در برابر کشورهایی مانند ایران و اقدام مغرضانه علیه رژیم صهیونیستی متهم کرد.
شورای حقوق بشر چه اقدامی علیه کشورهای غربی انجام داده است؟
برخی از کشورها احساس می کنند که به طور ناعادلانهای هدف شورای حقوق بشر سازمان ملل قرار گرفتهاند؛ اکثریت قریب به اتفاق قطعنامههای شورای حقوق بشر سازمان ملل، دولتها، کشورهای در حال توسعه بهویژه آفریقا را هدف قرار دادهاند، در حالی که کشورهای ثروتمندتر و قدرتمندتر هرگز در این نهاد «برچسبگذاری و شرمنده» نشدهاند.
به عنوان مثال، هرگز هیچ قطعنامهای وجود نداشته که مستقیما انگشت اتهام را به سمت آمریکا یا انگلیس برای سوء استفاده در عراق یا افغانستان و یا علیه آمریکا به دلیل خشونت پلیس و نژادپرستی نشانه رفته باشد.
اکثر قطعنامهها نیز توسط کشورهای غربی تهیه و ارائه میشوند، به استثنای قطعنامههایی که درباره رژیم صهیونیستی به طور منظم توسط سازمان همکاری اسلامی ارائه میشود.