به گزارش مدیریت ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت امور بین الملل قوه قضائیه و ستاد حقوق بشر، جمعی از مأموریت داران رویه های ویژه سازمان ملل متحد، با انتشار گزارشی مشترک در خصوص "آثار تحریم های یکجانبه توسط این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران در حوزه محیط زیست"، ضمن انتقاد از دولت آمریکا از تاثیرات مخرب تحریم ها در حوزه های مختلف زیست محیطی ابراز نگرانی کردند.
این پنج گزارشگر ویژه شامل گزارشگر ویژه آثار منفی اقدامات قهری یکجانبه بر بهره مندی از حقوق بشر، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در افغانستان، گزارشگر ویژه ارتقاء و حمایت از حقوق بشر درخصوص تغییرات اقلیمی، گزارشگر ویژه حق برخورداری از بالاترین استاندارد قابل دسترسی برای سلامت جسمی و روحی و گزارشگر ویژه حقوق اقلیت ها به همراه دو کارشناس مستقل شامل کارشناس مستقل ارتقاء نظم بین المللی دموکراتیک و عادلانه و کارشناس مستقل حقوق بشر و همبستگی بینالمللی، با طرح برخی سوالات، از آمریکا خواستند ظرف 60 روز به آنها پاسخ دهد.
گزارشگران ویژه در سوالات خود بر حق برخورداری از محیط زیست سالم و پایدار، تأثیر تحریم ها بر محیط زیست کشورمان و سلامت عمومی در ایران و کشورهای همسایه، همچنین مشکلات مستقیم یا غیرمستقیم حقوق بشری ناشی از تحریم ها علیه ایران (از حیث حق برخورداری از شرایط مطلوب زیست محیطی، حق حیات و حق سلامت) و زمان اجرا و اعمال تحریم ها علیه ایران تاکید کردند و خواستار پاسخگویی دولت آمریکا و تعهدات بین المللی این کشور در این خصوص شدند.
گزارشگران ویژه در گزارش خود خطاب به دولت آمریکا تاکید کردند: ایران با مشکلات دائمی محیط زیستی از جمله آلودگی هوا و آب، فرسایش خاک، کمبود آب، بیابان زایی و از بین رفتن تنوع زیستی مواجه است و آلودگی هوا منجر به سالانه 4000 مورد مرگ زودرس در تهران به عنوان یکی از آلوده ترین شهرهای جهان می شود؛ بنابراین، این موضوع، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی بوده و سایر جوانب زندگی افراد از جمله روند تحصیل را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
مأموریت داران رویه های ویژه در ادامه این گزارش یادآور شدند از دیگر آثار آلودگی هوا می توان به تأثیر بر پناهندگان (بیش از 5 میلیون مهاجر و پناهنده که اکثر آنها اتباع افغانی هستند) نیز اشاره نمود.
آنها همچنین تصریح کردند: تحریم ها مانع انجام تحقیقات مشترک محیط زیستی بین دانشمندان ایرانی و خارجی شده است و بسترهای آموزشی آنلاین، از شرکت ایرانیان در دوره های آموزشی با موضوع محیط زیست (مانند توسعه)، جلوگیری کرده اند.
گزارشگران ویژه در ادامه این گزارش اذعان کردند: تعهد به حفظ محیط زیست توسط قطعنامه مجمع عمومی تحت عنوان "کمک به ارتقاء رفاه بشر و برخورداری کامل از تمامی حقهای بشری"که قطعنامه شورای حقوق بشر آن را به عنوان "حق حیات، حق برخورداری از بالاترین استاندارد سلامت جسمی و روحی، استاندارد زندگی مناسب، غذای مناسب، مسکن، آب آشامیدنی سالم و مشارکت در زندگی فرهنگی"اعلام کرده است، مورد شناسایی قرار گرفته است. در قطعنامه های فوق الذکر، تصریح شده است که آسیب های زیست محیطی، عواقب منفی مستقیم و غیر مستقیم بر برخورداری موثر از تمامی حق های بشری به دنبال خواهند داشت.
مأموریت داران رویه های ویژه بیان کردند: بر اساس داده های به دست آمده از سازمان بهداشت جهانی، 24 درصد موارد مرگ در منطقه جغرافیایی که ایران در آن واقع است را می توان به "عوامل زیست محیطیِ تعدیل پذیر" نسبت داد. تضمین حق حیات، یکی از تعهدات مصرح در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی می باشد که ایالات متحده آمریکا در 8 ژوئن 1992 آن را به تصویب رسانده است.
گزارشگران ویژه در خاتمه این گزارش تاکید کردند: ایالات متحده آمریکا طبق تعهداتش، موظف به حمایت و تقویت محیط زیست در سطح بین المللی است.