لغو تحریم‌ها یا اقرار به نقض حقوق بنیادین بشر؟

در روزهای اخیر گفته شده است ایالات متحده آمریکا، در مواردی اقدام به کاهش یا تعلیق تحریم‌های ایران کرده است و این در حالی است که بنا بر گزارش خبرگزاری‌ها این به اصطلاح کاهش تحریم‌ها عبارتست از:« دفتر کنترل دارایی‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده (OFAC) با صدور یک اطلاعیه مطبوعاتی اعلام کرد، بر اساس دستور رئیس‌جمهور جو بایدن در راستای بررسی اثر تحریم‌های یکجانبه و چندجانبه آمریکا بر مبارزه کشورها با بیماری کووید-۱۹ این وزارت‌خانه بخشی از مبادلاتی که به زعم این نهاد، در مسیر مبارزه ایران، سوریه و ونزوئلا با پاندمی کرونا اخلال ایجاد می‌کرد را به مدت یک سال از تحریم‌های اوفک معاف کرد» .

برای بررسی اجمالی این موضوع باید اذعان نمود که اولا، به طور حتم این کاهش و یا تعلیق همه آنچه که مد نظر ایران در قطع تخلفات و اعمال نامشروع ایالات متحده در مورد برجام است نمی‌باشد و هرگونه اقدام در جهت بازگشت معقول و منطقی به آن مستلزم گستردگی مناسب و بدون فوت وقت و اساسا در راستای توقف عمل متخلفانه بین‌المللی می‌باشد.

ثانیا، مسئله راستی آزمایی و تضمین عدم نقض تعهدات بین‌المللی کشور خاطی یعنی ایالات متحده بسیار مهم است.

ثالثا، اساسا اطلاعیه فوق فقط برای ایران صادر نشده بلکه کشورهای سوریه و ونزوئلا را نیز شامل شده است و رابعا، این اقدام دقیقا همان موضوعی است که بارها ایالات متحده خلاف آن را ادعا می‌نمود یعنی اینکه تحریم‌های تحمیلی شامل موارد حقوق بشری و بشردوستانه و غذا و دارو نمی‌شود!!!

این بدان معناست که کشور ایالات متحده آمریکا به وسیله تحمیل تحریم‌های گسترده اولیه و ثانویه علیه کشورها در واقع، مردم غیر نظامی و بیماران و کودکان این جوامع را مورد هدف قرار داده است و با این روش مانع از تمتع از حق حیات و سلامت شده و ضمن نقض بنیادین حقوق بشر به دلیل سازمان یافته بودن و برنامه محور بودن اقدامات، مشمول جنایت علیه بشریت گردیده است؛ بنابراین شایسته است کشورهای هدف خصوصا ایران در جهت مقابله با این اقدام غیر انسانی که یقینا تا کنون جان هزاران بیمار و کودک را گرفته است عمل نمایند و حتما در مذاکرات در جریان و آتی، مطمح نظر قرار دهند.

سید حسین موسوی فر
مدیر گروه حقوق بین‌الملل و حقوق بشر پژوهشگاه قوه قضائیه