پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر- افسانه شیپوری: امروز 15 بهمن ماه مصادف است با میلاد حضرت فاطمه زهرا (سلام الله عیله) و روز زن. این تقارن یک پیام بسیار مهم برای ما دارد و آن این است که حضرت زهرا(س) با آن مقام و عظمتها مادر هستند و شآن خانوادگی ایشان در کنار شآن فردی و اجتماعی ایشان بسیار پررنگ و حائز اهمیت است.
دین اسلام شان و جایگاه والایی برای زنان قائل است. بر همین مبنا یکی از مهمترین افتخارات و دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران، هویتبخشی به زنان است که نیمی از جمعیت کشورمان را تشکیل میدهند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، زنان خوشفکر مسلمان ایرانی در سایهی این نظام مقدس، توانستند در جامعهی ما رشد و نمو یابند.
مسئله جنسیت در خدمت تعالی زنان به کار گرفته شده
در 42 سال پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، بر خلاف دوران منحط رژیم شاهنشاهی که زن ایرانی را همچون زن غربی، جلوه و مظهر هیجانات جنسی قرار داده بود، تلاش شده تا حد امکان از استعداد فکری و توانمندی عظیم زن برای تعالی او و جامعه استفاده شود و این امر در درجه اول در جهت تحکیم بنیان خانواده به عنوان اصل اساسی تعالی جامعه مدنظر قرار گرفته است؛ یعنی بعد از انقلاب اسلامی، زن مسلمان ایرانی جایگاه اصلی خود را نخست در نهاد خانواده و سپس در عرصه اجتماع بازیافت.
از اینرو در نظام جمهوری اسلامی مسئله جنسیت در خدمت تعالی انسان بکار گرفته شد، نه در خدمت انحطاط بشر و زوال اخلاقی؛ آنگونه که در دنیای غرب مرسوم است. رشد اخلاقی، شخصیتی، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی زنان در نظام جمهوری اسلامی به خوبی روشن است و دلیل این موضوع نیز تلاشهای مذبوحانه دستگاههای تبلیغاتی دشمنان و هجمههان آنان علیه کشورمان است که به بهانههای واهی موضوع پایمال شدن حق زنان را دستاویز قرار میدهد و با وقاحت و بیشرمی تمام، سعی در تخریب جایگاه متعالی زن در جامعه ایرانی-اسلامی دارند.
ارتقاء حقوق و کرامت انسانی زنان پس از انقلاب
اما خوشبختانه ارتقاء حقوق و کرامت انسانی زنان و توانمندسازی آنان از جمله پیش شرطهای لازم برای توسعه جامعه اسلامی – ایرانی در تمامی دستگاهها و قوانین مربوطه قید و ذکر شده است. بنابراین هجمهها و تبلیغات غربی نتوانسته جایگاه زنان را در نظام جمهوری اسلامی ایران تقلیل دهد و روزبه روز زنان در جامعهی ایرانی در زمینههای مختلف علمی، سیاسی، مدیریتهای اجتماعی و فرهنگی درخشیدهاند.
نگاهی گذرا به انتشارات و کتابهای متعدد در کشور اعم از علمی، پژوهشی، تاریخی، ادبی، سیاسی و هنری که با نام زنان در کشورمان نشر مییابد حکایت از جایگاه والای علمی و مدارج عالی زنان دارد. این پیشرفتها در تمامی حوزهها بروز و نمود دارد. فعالیت زنان ایرانی در حوزههای پزشکی، تکنولوژیکی و فناوری نیز بسیار چشمگیر است و زنان در حوزههای مرتبط با علوم نوین نیز منشاء اثرگذاری و پیشرفت بوده و هستند.
آمارهای مرتبط با حضور موفق زنان کشورمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در عرصههای مختلف اجتماعی، علمی، سیاسی، اقتصادی و ورزشی گواه نقشآفرینی مثبت و چشمگیر این قشر اثرگذار جامعه است . زنانی که رمز موفقیت و سعادت ایران اسلامی هستند .
در کتاب "صعود چهل ساله" که مروری بر دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی دارد؛ بر اساس آمارهای بینالمللی منتشر شده در خصوص پیشرفتها در حوزه زنان به کاهش بیسوادی زنان بالاتر از 15 سال نسبت به کشورهای دنیا اشاره شده و همچنین به افزایش نسبت دختران به پسران در تحصیلات ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی اشاره شده است.
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، تنها ۶ درصد از فارغالتحصیلان دانشگاهی را زنان تشکیل میدادند که این آمار اکنون نزدیک به 50 درصد رسیده است.
در این تحقیقات همچنین افزایش اساتید زن در دانشگاهها را مورد تاکید قرار داده و همچنین فعالیتهای زنان در رشتههای ورزشی را یکی دیگر از اقدامات مثبت جمهوری اسلامی ایران ذکر کرده است .
پیش از انقلاب اسلامی سهم زنان از کرسی استادی دانشگاه حدود یک درصد بود که این رقم اکنون به 21 درصد رسیده است.
در حوزه ورزشی ، زنان مسلمان ایرانی پس از انقلاب موفق شدند با حفظ زینت حجاب، در عرصه جهانی و رقابتهای بین المللی در رشتههای گوناگون ورزشی بدرخشند؛ پیش از انقلاب تنها ۵ مدال آن هم فقط در عرصه رقابتهای آسیایی سهم زنان ایرانی بود؛ زنان ورزشکاری که از سوی رژیم ستمشاهی مجبور به کشف حجاب برای شرکت در مسابقات نیز بودند. در حالی که اکنون نزدیک به 200 مدال در رشتههای مختلف از آن بانوان ایرانی است.
پیش از انقلاب اسلامی در دوره ستمشاهی، شاخص امید به زندگی در میان زنان در ایران به 57 و شش درصد میرسید که اکنون به 77 و یک درصد افزایش یافته است.
تعداد پزشکان متخصص زن در حوزه زنان از ۱۶ درصد به ۹۸ درصد رسیده و همچنین کاهش ۹۰ درصدی مرگ و میر مادران هنگام زایمان را به دنبال داشته است.
تعداد پزشکان زن نیز قبل از انقلاب اسلامی از ۵۹۷ نفر افزایش ۵۰ برابری یافته است.
فعالیت بیش از 2700 سمن مرتبط با حوزه زنان
بعد از انقلاب اسلامی زنان نهادهای بسیاری را با رویکردهای فرهنگی، تربیتی، کارآفرینی، خیریهای و حتی پژوهشی راهاندازی کردند که در حال حاضر تعداد آنها به هزاران کانون و نهاد غیردولتی میرسد حضور زنان در عرصههای مرتبط به سازمانهای مردم نهاد تاثیر بسزایی در پیشبرد مطالبات زنان داشته است، قبل از انقلاب تنها ۵ سازمان مردم نهاد در حوزه زنان فعال بود که این تعداد نیز عمدتاً به خانواده سلطنتی متصل بودند، اما اکنون بیش از 2700 سمن مربوط به امور زنان در استانهای مختلف کشورمان فعالیت میکنند.
در عرصه نشر و نویسندگی؛ تعداد نویسندگان زن قبل از انقلاب کمتر از ۱۰ نفر بود که اکنون به بیش از ۴۰۰۰ نفر رسیده است. در زمان رژیم پهلوی، ناشر زن در کشور وجود نداشت، اما اکنون نزدیک به 800 ناشر زن در کشور فعالیت میکنند.
این در حالی است که معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در تازهترین گزارش خود از اهم اقدامات صورت گرفته برای زنان به حق آموزش اشاره کرده و این حق بنیادین که در راس حقوق شهروندی است را از اقدامات بنیادی نظام جمهوری اسلامی ایران برشمرده و تاکید کرده ریشه کنی بی سوادی در میان زنان و دختران به 30/99 درصد در سال 1396 رسیده است.
در سال ۱۳۵۰ دختران در حال تحصیل در مقطع ابتدایی به پسران در حال تحصیل در همین مقطع نزدیک به ۳۵ درصد بوده است در سال ۱۳۹۳ این عدد به ۵۰ رسید که نشان دهنده توازن و برقراری عدالت آموزشی بین پسران و دختران در کشور است.
این معاونت همچنین در نموداری مشارکت سیاسی، اقتصادی و امید به زندگی و سواد و آموزش را در کشورمان به تصویر کشیده است.
نقش آفرینی برجسته زنان در پست های مدیریتی
در ادامه این گزارش به نقش زنان و فعالیت آنها در عرصههای مدیریتی نیز اشاره شده است که حاکی از آن است که پیش از انقلاب اسلامی مدیران زن تنها بیش از ۶ درصد را دربرمی گرفته اما اکنون این نقش مدیریتی به بیش از 40 درصد رسیده است .
در نمودار پیش رو که مقایسه نسبت مدیران زن و مرد در سال 1399 بررسی شده به خوبی افزایش نسبتها قابل مشاهده است .
در کنار تمام این پیشرفتها و اثربخشیهای زنان کشورمان در عرصههای مختلف، نقش بانوان در دفاع مقدّس و دنبالههای آن تا امروز، بسیار غرورانگیز است. همسران ، مادران و دختران شهدا و جانبازان و بازماندگان برجسته بزرگمردانی هستند که جانشان را در راه خدا دادند و زنان توانمند ایرانی با ارادهی محکم، عزم راسخ و با صبر جمیل، هر انسانی را در مقابل خودشان خاشع و خاضع میکنند.
درپی شیوع کرونا نیز نقش زنان در عرصههای مختلف همکاری و همافزایی دوش به دوش مردان کشورمان برای مبارزه با این ویروس منحوس قابل ستودنی است چه در لباس پرستاری، پزشکی و مدافعان سلامت و چه در صحنههای اجتماعی و خانواده.
جایگاه زنان در نظام جمهوری اسلامی به قدری والاست که مقام معظم رهبری میفرمایند: «زن ریحانه است نه قهرمان»؛ «مهمترین مسئولیت زن، کدبانویی است؛ معنای کدبانویی خدمتگزاری نیست، معنایش این است که محیط خانواده را برای خانواده و برای همسر یک محیط امن و آرام و مهربانی میکند؛ با مهربانی خودش، با عزتی که در خانه برای او فرض میشود».
ایشان در فرمایشاتی در دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام در بخشی از بیاناتشان فرمودند: «زن غربی مظهر مصرف، آرایش، جلوهگری در مقابل مردان و وسیلهی هیجان جنسیِ نوع مرد و جنس مرد است. بقیّهی حرفهایی که میزنند، مثل قضیّهی عدالت جنسیّتی و این حرفها، همه حرف است و ظاهر قضیّه است، باطن قضیّه آن است. شنیدید که تعداد قابل توجّهی از بانوان صاحبمقام غربی، در همین چند ماه قبل از این، یکی پس از دیگری اعلان کردند که در دوران جوانی، در جریان مسائل اداریای که در آنجاها عضو بودهاند، با زور و با خشونت مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند؛ این را به زبان آوردند، گفتند. اینها زنهای معمولی نیستند؛ زنهای برجستهی غربیاند. اسلام بهوسیلهی حجاب در را بر روی آن مسیری که جنس زن را به این نقطهی انحراف برساند بسته؛ اجازه نداده. حجاب اسلامی وسیلهی مصونیّت زن است؛ حجاب وسیلهی محدودیّت زن نیست».