به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، ایراد صدمه بدنی یا قتل غیر عمد ناشی از تصادفات رانندگی و حوادث کارگاهی، محکومیت‌های مالی همچون نفقه، مهریه معقول و چک‌های غیرکلاهبرداری و .. از واقعیت‌های تلخی است که این روز‌ها تعدادی از افراد را گرفتار زندان و تحمل حبس می‌کند. حوادثی که بی خبر از راه می‌رسند و گاهی شیرازه یک زندگی به دلیل این اتفاق از هم پاشیده می‌شود.
ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند به همّت رئیس وقت سازمان زندان‌ها شهید والامقام حاج سید اسدالله لاجوردی در سال ۱۳۶۹ با هدف آزادی بدهکاران غیربزهکار بنیان نهاده شد که در طول سه دهه از فعّالیّت خود توانسته است، بیش از ۱۲۰ هزار نفر از زندانیان نیازمند جرائم غیرعمد را از زندان‌ها آزاد و به آغوش خانواده بازگرداند.
نگرش خداپسندانه و انساندوستانه این شهید بزرگوار در آزادی زندانیان جرائم غیرعمد، بارقه‌های امید را در دل زندانیان نیازمند آبرومند بدهکار در جرائم غیرعمد ایجاد نمود و بازگشت به آغوش خانواده و جامعه را در بین این مددجویان پر رنگ‌تر کرد.
آزادی 94 هزار زندانی با بدهی 63 هزار میلیاردی
با تلاش ستاددیه کشور در طی ۱۰ سال گذشته تعداد ۹۴ هزار و ۷۲۱ نفر با مبلغ بدهی بالغ بر ۶۳ هزار میلیارد ریال از زندان آزاد شدند که گذشت ۴۵ درصدی شکات در پی برگزاری جلسات متعدد صلح و سازش ستاددیه بالغ بر ۳۹ هزار میلیارد ریال دراین رابطه چشمگیر است.
اولین جشن گلریزان برای آزادی زندانیان جرائم غیرعمد در ماه مبارک رمضان سال ۱۳۶۹ بر پا شد و پایه‌های این نهاد خیریه با عنوان ستاددیه سازمان زندان‌ها شکل گرفت، در سال ۱۳۷۶ با ساختار جدید، بعنوان یک مؤسسه خیریه و مردم نهاد، با هدف کمک به آزاد سازی زندانیانی که به دلیل عدم توانایی نسبت به پرداخت دین (حق الناس) در جرائم غیر عمد مانند: ایراد صدمه بدنی و یا قتل غیر عمد ناشی از تصادفات رانندگی، حوادث کارگاهی، محکومیت‌های مالی نظیر مهریه معقول و نفقه، چک‌های بلامحل غیرکلاهبرداری در زندان‌ها محبوس می‌باشند، با ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها، فعالیت خود را در سراسر کشور تداوم بخشید.
هرساله چراغ جشن گلریزان با حمایت‌های مدبّرانه رهبر معظم انقلاب در ماه مبارک رمضان با دستان ایشان روشن می‌شود و همچنین عنایات ویژه رؤسای معزّز قوای مقننّه و مجریه و بویژه قوه قضاییه پشتوانه پر برکت این حرکت عظیم بوده است.
در راستای جشن‌های گلریزان نمایندگی ستاددیه کشور از ابتدای سال ۱۳۸۸ تا پایان دی ماه امسال با برگزاری ۲۱۲۰ جشن گلریزان و جمع‌آوری مبلغی معادل ۳۲۴ میلیارد تومان زمینه آزادی هزاران زندانی را فراهم نموده است که نه با سوء نیت مجرمانه بلکه بر حسب نداری یا بعضا ندانم کاری حاصل از جرایم غیرعمد روانه زندان شده بودند.
کمک به سیستم قضایی در مختومه شدن پرونده‌های مطروحه، کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها و در نتیجه صرفه‌جویی در هزینه سازمان زندان‌ها در امر نگهداری این دسته از مددجویان و همچنین ارتقاء توان سازمانی در اجرای برنامه‌های اصلاحی و تربیتی از دیگر این دستاورد‌ها است.
در بند نمودن یک بدهکار مالی آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی متعددی را برای فرد زندانی و خانواده او به همراه دارد که حادث شدن این مشکلات بیشتر ناشی از غیبت سرپرست خانواده در خانه می‌باشد که تبلیغ و تلاش برای استفاده حداکثری از مجازات‌های جایگزین حبس در قبال بدهکاران چک، و زندانیان زن از دیگر برنامه‌های ستاد دیه در طول این سال‌ها بوده است.
آثار ناشی از ترویج فرهنگ نوع دوستی واصلاح ذات البین، اخذ گذشت حداکثری از شکات و مال باختگان و به نوعی ایجاد رضایت عمومی در جامعه از جانب گروه‌های صلح و سازش ستاد دیه بر کسی پوشیده نیست که تمامی این توفیقات در سایه فعالیت‌های آموزشی و پیشگیرانه این مجموعه حمایتی محقق شده است.
درراستای اقدامات گسترده ستاددیه کشور علاوه بر ایجاد زمینه آزادی زندانیان جرائم غیرعمد می‌توان اصلاح وتصویب قانون بیمه اجباری خسارات وارده شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۲۰/۲/۹۵، اصلاح قانون صدور چک و همچنین پیگیری اصلاح قوانین مربوط به مهریه اشاره کرد.
در سال ۱۳۷۸ با تحقیقات و بررسی‌های میدانی که از سوی ستاد دیه صورت پذیرفت این نتیجه حاصل شد که در تصادفاتی که صورت می‌گیرد، تعداد زیادی از رانندگان به دلیل نداشتن گواهینامه و یا بیمه، روانه زندان می‌شوند که سرانجام ستاد دیه با یک آسیب شناسی دقیق طی ۱۸ سال، موفق شد تا در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ قانون بیمه شخص ثالث را در مجلس تصویب نماید تا به این ترتیب دیگر شاهد حضور افرادی به دلیل تصادف در زندان‌ها نباشیم.
به زندان افتادن افراد بدلیل بدهکاری بویژه در جرائم غیر عمد، آثار زیانباری را نه تنها برای مددجویان و خانواده آنان در بر دارد بلکه قربانیان جرم نیز باید این آثار و زیان‌ها را تحمل نمایند. لطمات روحی و روانی، فساد‌های اخلاقی، اعتیاد و دیگر آسیب‌های اجتماعی از عواقب این امر است، اگر چه بخشی از آسیب‌ها با پرداخت دین از طریق ستاد دیه؛ از یکطرف برای خانواده آسیب دیده و از طرف دیگر برای خانواده آسیب رسان قابل جبران است، ولی بخش عمده‌ای از این صدمات کاری بسیار سخت و دشوار است. بدون شک اگر آتش‌های شعله ور شده مهار نشود، خانواده‌های متعددی دچار این آسیب‌ها خواهند شد.