به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، بسیاری تصور میکنند کشورهای اروپایی یکی از مناطق ثروتمند و پیشرفته جهانند، غافل از آن که بسیاری از جوانان اروپایی از نظر سلامت روان و رفاه شخصی دچار مشکلات جدی هستند. چنان که ماه اوت گذشته، انجمن کودکان در انگلیس در گزارشی به بررسی رفاه جوانان در این کشور پرداخت و آن را با وضعیت جوانان در اروپا مقایسه کرد. طبق این گزارش، بهطور متوسط، ۱۶.۶ درصد از جوانان اروپایی یعنی یک ششم از کل جوانان ساکن اروپا از زندگی خود ناراضی هستند.
بر اساس گزارش یورونیوز، در هلند، ۶.۷ درصد از نوجوانان ۱۵ ساله اعلام کردهاند که از زندگی خود رضایت ندارند، این آمار در فنلاند و دانمارک ۱۰.۸ درصد و ۱۱.۳ درصد گزارش شده است. در مقابل، انگلیس بالاترین سطح نارضایتی از زندگی در میان جوانان را گزارش کرده است، به طوری که ۲۵.۲ درصد از جوانان این کشور از زندگی خود ناراضی هستند. پس از بریتانیا، لهستان با ۲۴.۴ درصد و مالت با ۲۳.۶ درصد در رتبههای بعدی قرار دارند.
جک اونیل، یکی از مسئولان ارشد انجمن کودکان در انگلیس با ابراز نگرانی از دادههای این گزارش، گفت که این گزارش به وضوح نشان میدهد که جوانان در انگلیس نسبت به همسالان خود در سراسر اروپا از رضایت کمتری از زندگی برخوردارند و رفاه آنها نیز در حال کاهش است. به گفته جک اونیل، اگرچه نمیتوان یک عامل خاص را بهعنوان دلیل اصلی رتبه پایین انگلیس در رفاه کودکان معرفی کرد، اما وجود ضعف در برخی حوزهها نشان میدهد که این عوامل نقش مهمی در ایجاد این وضعیت دارند.
انگلیس همچنین تفاوت قابل توجهی در سطح رضایت از زندگی میان جوانان با شرایط اقتصادی و اجتماعی خوب و جوانان با شرایط نامساعد را نشان میدهد که این فاصله نشاندهنده این است که نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی بر سطح رفاه کودکان تأثیر داشته باشد. این گزارش همچنین نشان میدهد که انگلیس از نظر میزان کمبود غذایی در رتبه چهارم در میان کشورهای اروپایی قرار دارد، به طوری که ۱۱ درصد از نوجوانان ۱۵ ساله به دلیل نداشتن پول، از وعدههای غذایی خود صرفنظر میکنند.
بنا به گفته جک اونیل، بحران هزینههای زندگی در انگلیس باعث میشود که جوانان این کشور کمتر بتوانند وقت آزاد داشته باشند یا از بودن با دوستان و خانواده خود لذت ببرند. بسیاری از خانوادههای بریتانیایی از وجود مشکلات در تأمین هزینههای مربوط به تعطیلات، فعالیتهای فوقبرنامه برای فرزندان خود و حتی جشنها و مناسبتهای ویژه خبر دادهاند. ۴۱ درصد از آنها اعلام کردهاند که نمیتوانند هزینه چنین رویدادهایی را تأمین کنند.
علاوه بر این، ۵۰ درصد کودکان بریتانیایی گفتهاند که به دلیل نداشتن پول کافی نمیتوانند در فعالیتهای اجتماعی یا سفرهای مدرسه شرکت کنند. فراتر از مشکلات مالی که کودکان بریتانیایی با آنها مواجه هستند، آنها نگرانیهای قابل توجهی درباره مسائل دیگر زندگی مانند افزایش هزینههای زندگی نیز دارند. بنا به گفته جک اونیل، دو نفر از هر پنج کودک و نوجوانی که در نظرسنجی شرکت کردهاند، نگرانی خود را از افزایش قیمتها بیان کردهاند. او گفت که این موضوع نشاندهنده این است که مشکلات اقتصادی نه تنها بر بزرگترها بلکه بر جوانان نیز تأثیر گذاشته و موجب افزایش نگرانی و اضطراب آنها شده است.
مسائل مربوط به مدرسه نیز نقش قابل توجهی در کاهش رفاه کودکان در انگلیس ایفا کرده است. در سال ۲۰۲۴ میلادی، ۱۴.۳ درصد از جوانان بریتانیایی گفتند که از تجربه تحصیلی خود ناراضی هستند. اونیل میگوید که نگرانیها در مورد امنیت مدرسه، احساس تعلق و زورگویی که انگلیس دومین نرخ بالای آن را در اروپا دارد، از دیگر مسائل کلیدی هستند که بر کودکان تأثیر منفی گذاشته است.
با افزایش مشکلات مرتبط با سلامت روان در میان جوانان در بریتانیا، این کشور همچنین نتوانسته است حمایتهای لازم و کافی برای کمک به آنها را فراهم کند. بر اساس این گزارش، بیش از ۲۷۰ هزار کودک در انگلیس در انتظار دریافت کمکهای بیشتر پس از ارجاع آنها برای دریافت خدمات اولیه در مورد سلامت روان هستند، که این زمان طولانی یکی از مشکلات عمده در این زمینه است.
اگرچه این گزارش بر انگلیس تمرکز دارد، اما روندهای مشابهی در سراسر اروپا دیده میشود. گزارشها نشان میدهند که کاهش رفاه در میان جوانان در چندین کشور اروپایی نیز رخ داده است. بر اساس گزارش یونیسف، در میان ۲۳ کشوری است که دادههای آنها در دسترس بوده، درصد نوجوانان ۱۵ سالهای که از رضایت بالای زندگی خبر دادهاند، از حدود ۷۴ درصد در سال ۲۰۱۸ به ۶۹ درصد در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.
یونیسف در گزارش خود از نرخ بالای فقر بهعنوان یکی از عوامل اصلی مؤثر بر کاهش رفاه جوانان در اتحادیه اروپا نام برده است. بر اساس گزارش یونیسف، حدود ۲۰ میلیون کودک در اتحادیه اروپا، یعنی تقریباً یک چهارم کودکان، در معرض خطر فقر یا محرومیت اجتماعی قرار دارند. دکتر الی دانهیل، مدیر سیاستگذاری، حمایت و ارتباطات سازمان «Eurochild» میگوید که فقر نه تنها در دوران کودکی بلکه در آینده کودکان نیز اثرات منفی بر سلامت جسمی و روانی آنها خواهد گذاشت.
بنا به گفته او، کودکانی که در فقر بزرگ میشوند اغلب برای تأمین نیازهای اولیه خود مانند غذا، پوشاک، لوازم مدرسه یا تجهیزات ورزشی با مشکل مواجه هستند، موضوعی که میتواند باعث محدودیت در فعالیتهای عادی آنها و در نهایت منجر به انزوای اجتماعیشان شود. فقر همچنین بر سلامت روان کودکان تأثیر منفی میگذارد، بهگونهای که آنها نسبت به کودکانی که در فقر زندگی نمیکنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به استرس، اضطراب و افسردگی هستند.
علاوه بر این، تغذیه نامناسب یکی دیگر از مسائل مهم مرتبط با فقر است، زیرا کودکان فقیر به دلیل ناتوانی خانوادههایشان در تأمین غذای سالم و مغذی، دچار مشکلات سلامتی هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت میشوند. بنا به گفته دانهیل، فقر بهشدت بر توانایی کودکان برای یادگیری و پیشرفت تحصیلی آنها تأثیر میگذارد و در نهایت باعث عقبماندگی آنها شده و شانس این کودکان را برای خروج از فقر در بزرگسالی کاهش میدهد. از سوی دیگر، افزایش هزینههای غذا، مسکن و گرمایش، همراه با از دست دادن شغلها و مشکلات بهداشتی، خانوادههای بیشتری را در اروپا به سمت فقر سوق داده است.
بر اساس گزارش یونیسف، کودکان اروپایی در فضای دیجیتال با خطرات مختلفی مواجه هستند که در این خصوص میتوان به مواردی مانند زورگویی سایبری، قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب، اطلاعات نادرست و سوءاستفاده جنسی اشاره کرد که میتوانند به شدت به رفاه جسمی و روانی آنها آسیب برسانند. فابیولا باس پالومارس، یکی از مسئولان ارشد «Eurochild» و متخصص در زمینه ایمنی اینترنتی به یورونیوز گفت اگرچه تأثیرات استفاده از اینترنت بر کودکان بهسختی قابل اندازهگیری است، اما اثرات منفی رسانههای دیجیتال بر کودکان مانند اعتیاد به اینترنت، احساس انزوا و کاهس اعتماد به نفس در تعاملات اجتماعی غیرقابل انکار هستند.
اونیل با تأکید بر نقش دولتها میگوید که دولتهای اروپایی باید اقداماتی جدی و مؤثر مانند «دسترسی به حمایتهای روانی پیشگیرانه و مداخله زودهنگام»، «اولویت دادن به رفاه کودکان به عنوان یک اولویت ملی»، «تصویت قوانین لازم برای تضمین دسترسی خانوادهها به نیازهای اساسی» و «اصلاح محیطهای آموزشی» انجام دهند تا به کاهش مشکلات مربوط به رفاه کودکان منجر شود.