دیوان بین‌المللی دادگستری روز جمعه حکم اولیه درباره شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی درخصوص ارتکاب نسل کشی در غزه را صادر کرد که این اقدام کم‌نظیر با واکنش‌های گسترده در عرصه بین‌المللی مواجه شد و بسیاری از کارشناسان و حقوقدانان، حکم صادره را یک شکست حقوقی آشکار برای رژیم اسرائیل دانسته‌اند.
در این رابطه، سید داوود آقایی، کارشناس حقوق بین‌الملل در گفت‌وگو با سایت ستاد حقوق بشر، با اشاره به حکم دیوان بین‌المللی دادگستری و محکوم کردن جنایت‌های رژیم صهیونیستی، اظهار داشت: صدور حکم موقت علیه رژیم صهیونیستی اقدامی بسیار مثبت است، زیرا این حکم در دیوان بین‌المللی دادگستری که یک مرجع قضایی بین‌المللی است، گرفته شده است.
وی با اشاره به آنچه در غزه رخ می‌دهد، گفت: این نوعی نسل‌کشی است و رژیم صهیونیستی مرتکب جنایت‌هایی شده که طی ۱۰۰ سال اخیر کم‌نظیر بوده و دیوان بین المللی دادگستری در این زمینه هشدار داده که اسرائیلی‌ها مرتکب نقض کنوانسیون منع نسل‌کشی شده‌اند و این یک گام روبه‌جلو است.
این کارشناس حقوق بین‌الملل در ادامه ضمن اشاره به اینکه این حکم نهایی نیست و یک دستور موقت و خواسته‌ای برای تعیین تکلیف غزه است، تاکید کرد: متاسفانه دیوان به‌طور قاطع خواستار آتش‌بس نشد، به این دلیل که نمی‌خواهد خود را در جایگاه شورای امنیت قرار دهد که در این زمینه تصمیم گیرد؛ زیرا موضوع آتش‌بس و مقابله با جنگ‌ها بر عهده شورای امنیت است و دیوان نخواسته نقشی را که بر عهده شورای امنیت است، برعهده گیرد.
وی همچنین تصریح کرد: آفریقای جنوبی خواستار آتش‌بس و خواستار پایان همه رنج‌های مردم غزه شده است؛ باید منتظر صدور حکم نهایی دیوان ماند که ممکن است مقداری زمان‌بر باشد؛ دیوان به‌طور صریح باید به اینکه رژیم اسرائیل مرتکب جنایت جنگی و نسل‌کشی شده استناد کند که این می‌تواند یک سند معتبر در محکومیت رژیم صهیونیستی باشد.
آقایی با اشاره به مواضع مقام‌های کشور‌های مختلف در قبال صدور حکم اولیه، تاکید کرد: این حکم در جهت تامین بخشی از کاستی آن‌ها بوده که می‌توان امیدوار بود در چنین مواردی کشور‌های دیگر اقدام‌های قانونی لازم را انجام دهند و رژیم صهیونیستی را به محاکمه بکشانند؛ امیدواریم در حکم نهایی از سوی دیوان جدیت بیشتری صورت گیرد.
این کارشناس حقوق بین‌الملل در پایان گفت: این حکم از یک منظر الزام‌آور است و دولت‌هایی که عضو دیوان بین‌المللی هستند، متعهدند به احکام صادره از این دیوان عمل کنند، اما متاسفانه در بسیاری از موارد، احکام دیوان اجرا نشده، ولی در حکم نهایی که قرار است صادر شود، پیش‌بینی‌هایی درباره اینکه در چارچوب سازمان ملل، دولت محکوم‌له که حکم نفس آن صادر شده و از طرف محکوم علیه حکم اجرا نشده، می‌تواند به شورای امنیت شکایت ببرد؛ در این قضیه متاسفانه اعضای مرجع تصمیم‌گیرنده، آمریکا، انگلیس و فرانسه، حامی رژیم صهیونیستی هستند و به همین دلیل اجرایی شدن حکم دیوان سخت به نظر می‌رسد.