به گزارش مرکز پایش ستاد حقوق بشر، اقدام شورای حقوق بشر سازمان ملل در تعیین گزارشگر ویژه در موضوع حقوق بشر در ایران از سال ۱۹۸۴، به عنوان اقدامی سیاسی با اهدافی خارج از ادعا‌های حقوق بشری تعبیر می‌شود.
نگاهی به موضع گیری‌ها، عملکرد و گزارش‌های گزارشگران ویژه موضوع حقوق بشر در ایران از آندرس آگوئیلار گرفته تا جاوید رحمان نشان دهنده رویکرد غیرحقوق بشری آن‌ها و ارائه گزارش‌های ضد ایرانی براساس اطلاعات نادرست ارائه شده از سوی منابع غیر رسمی بدون توجه به پیشرفت‌های حقوق بشری در ایران با اهداف و انگیزه‌های خاص است؛ این امر نه تنها سبب دروغ سازی و دروغ پراکنی علیه ایران شده، بلکه وجاهت و اعتبار گزارش‌های حقوق بشری را تخریب می‌کند.
بررسی عملکرد گزارشگران ویژه حقوق بشر در ایران نشان می‌دهد که آن‌ها نه تنها براساس کردارنامه رفتاری گزارشگران ویژه، مستقل و بی طرفانه رفتار و اقدام نکردند، بلکه به اصول حمایت از حقوق بشر و آزادی‌های اساسی از طریق گفت‌وگو و همکاری، تعهدات اساسی مانند صداقت، وفاداری و استقلال، امانت، عدم پذیرش دستور از سوی دولت‌ها، افراد، سازمان‌های دولتی و غیر دولتی و گروه‌های فشار، توجه به ماهیت خاص ماموریت خود، عدم سوءاستفاده شخصی از اطلاعات و سمت خود و عدم دریافت پاداش، مدال، هدیه از هرگونه منبع دولتی یا غیر دولتی بی توجه بوده اند.
ایران در حالی شاهد تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل است که از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون با تمام قوا در مسیر ارتقای حقوق بشر حرکت کرده و در این مسیر با چالش‌ها و مانع تراشی‌های ضد حقوق بشری مانند تحریم‌های ظالمانه مواجه شده و مقابله کرده است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در حالی ماموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران را تمدید می‌کند که نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر در کشور‌هایی مانند آمریکا، انگلیس، فرانسه، کانادا، ... سالانه گسترده‌تر و مرگبار‌تر می‌شود.
در پس تصمیم برای تمدید ماموریت گزارشگر ویژه منافع سیاسی کشور‌های مدعی حقوق بشر با کارنامه‌های سیاه حقوق بشری قرار دارد که به ابزار از نهاد‌ها و مکانیسم‌های حقوق بشری بین المللی شهره هستند.
در مورد انتصاب شخص گزارشگر ویژه برای ایران، نکته مهمی که توجه را جلب کرده و هرگونه تردید درباره سوءنیت از انتصاب افراد تعیین شده را از بین می‌برد، انتصاب افرادی با وابستگی یا تابعیت از کشور‌های بانی قطعنامه‌های ضد ایرانی است.
جاوید رحمان، دارای تابعیت پاکستانی- انگلیسی و استاد حال حاضر دانشگاه برونل لندن است و احمد شهید، گزارشگر ویژه سابق وضعیت حقوق بشر در ایران، فارغ التحصیل دانشگاهی انگلیسی بود و یک سال پس از رسیدن به سمت مذکور در دانشگاه اسکس انگلیس دعوت به همکاری شد.
شاید اکنون بتوان به درستی دلیل سکوت و انفعال گزارشگران ویژه حقوق بشر در ایران در موضوع تاثیرات سوءتحریم‌های غیرقانونی علیه ایران و البته حمایت تلویحی جاوید رحمان از تروریسم اقتصادی و پزشکی علیه مردم ایران را درک کرد!
جاوید رحمان که عنوان فعال حقوق بشر را یدک می‌کشد، فردی پاکستانی با تابعیت انگلیسی است که در سال ۲۰۱۸ به عنوان گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر در موضوع وضعیت حقوق بشر در ایران انتخاب شد.
رحمان در سال‌های فعالیت خود در این سمت، بار‌ها از طریق موضع گیری‌ها، عملکرد و گزارش‌هایش به وضوح نشان داد که در مسیر رویکرد‌های سیاسی مبتنی بر استاندارد‌های دوگانه معمول در این نهاد علیه ایران حرکت می‌کند.
این تبعه انگلیس در نشست اخیر شورای حقوق بشر سازمان ملل در حمایت از بانی نشست صدور قطعنامه حقوق بشری علیه ایران یعنی انگلیس به عنوان یکی از مهم‌ترین ناقضان حقوق بشر، کشور‌های مختلف را به دادن رای علیه ایران ترغیب کرد.
در بررسی عملکرد جاوید رحمان در رابطه با شاخص نخست کردارنامه رفتاری گزارشگران ویژه دال بر بی طرفی، حرفه‌ای گری و استقلال کامل در تدوین و ارائه گزارش، به موارد متعددی از بی توجهی و نقض آگاهانه این فاکتور‌ها بر می‌خوریم.
رحمان در گزارش‌های خود درباره وضعیت حقوق بشر در ایران به صورت هدفمند بدون توجه به پیشرفت‌های حقوق بشری در کشورمان به طرح ادعا‌ها و اتهام‌هایی پرداخته که اساس و مبنایی نداشتهاند و بر ادعا‌های افراد، گروه‌ها و سازمان‌های معاند و معلوم الحال استوار بوده است.
از جمله گزارش‌های دروغین گزارشگر ویژه می‌توان به گزارش ادعایی درباره وضعیت زندان‌های ایران در مواجهه با کرونا اشاره کرد که جاوید رحمان طی آن مدعی تبعیض علیه زندانیان دو تابعیتی در برخورداری از مساعدت‌های ارائه شده، شده بود.
وی ضمن مفروض انگاشتن ادعا‌های برخی از مخالفان، در دام تکرار اتهام‌ها و ادعا‌هایی افتاده که در زمان مقتضی پاسخ خود را دریافت کرده و پرونده شان مختومه اعلام شده است.
نکته قابل توجه در بررسی عملکرد جاوید رحمان از منظر سه مولفه بی طرفی، حرفه‌ای گری و استقلال کامل، حمایت ویژه وی از متخلفان، مجرمان و تروریست‌هاست؛ وی عامدانه چشم خود را بر قربانیان واقعی نقض حقوق بشر در ایران که همان شهروندان متحمل تحریم‌های غیرقانونی یکجانبه آمریکا، ایرانیان قربانی استفاده از سلاح شیمیایی، شهدای هسته‌ای و قربانیان اقدامات تروریستی گروهک تروریستی منافقین، الاحوازیه، ... بسته است.
یکی از موضوع‌های مهم نقض حقوق بشر علیه ایران که جاوید رحمان به آن توجهی نشان نداد، ترور سردار قاسم سلیمانی بود که از سوی افراد، سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری متعددی مصداق بارز تروریسم دولتی آمریکا اعلام شد.
وی در سال‌های اخیر با تدوین و ارائه گزارش‌های سوگیرانه خود مهر تاییدی بر اغراض سیاسی خود و حامیان پشت پرده اش زد؛ رحمان نشان داده که اراده و خواست بررسی حقایق موضوعات حقوق بشری در ایران و استفاده از نظرات دولتی را ندارد و مبنای فعالیتش تامین منویات افراد، سازمان‌ها و کشور‌های خاص است.
جاوید رحمان در شاخص دوم کردارنامه رفتاری گزارشگران ویژه نیز نمره قبولی نمی‌گیرد؛ زیرا مراجع، منابع و روش شناسی تهیه گزارش وی مردود هستند.
منابع مورد استناد جاوید رحمان در تهیه گزارش‌های حقوق بشری درباره ایران نه تنها شفاف، بی طرفانه، دارای واقعیت‌های عینی و قابل اعتماد نیستند بلکه از مولفه فرصت پاسخگویی به ایران جهت ضمیمه گزارش شدن بی بهره هستند.
استناد به پایگاه‌های اینترنتی مستقر در خارج از کشور، منافقین و رسانه‌های عمدتا فارسی زبان ضد ایرانی سبب می‌شوند تا گزارش‌های رحمان نتوانند ارزیابی معتبر، منصفانه و بی طرفانه از واقعیت حقوق بشر در ایران ارائه کنند.
جاوید رحمان در جریان اغتشاش‌های سال گذشته در کشورمان با حضور در شبکه اینترنشنال ادعای بی اساسی را در مورد نامگذاری دختران در ایران مطرح کرد که با واکنش مناسب کشورمان مواجه شد، اما پرسش اصلی گذشته از ادعای بی سند رحمان، چرایی حضور وی در شبکه‌ای است که میزبان سران تجزیه طلب بوده و کارنامه ضد ایرانی اش کاملا آشکار است.
البته جاوید رحمان در سال‌های اخیر همواره با رسانه‌هایی مانند بی بی سی که به خصومت و دشمنی با ایران شناخته شده اند، مصاحبه‌های متعددی داشته و از عنوان رسمی خود برای فعالیت‌های تبلیغاتی از طریق حضور در این رسانه‌ها سوءاستفاده کرده است.
در عین حال، رحمان بی توجه به پاسخ‌های ارائه شده ایران در زمان محدودی که به کشورمان برای پاسخگویی می‌دهد، نظرات خود را در پیش نویس گزارش‌هایش ارائه می‌کند.
تعارض منافع در انتصاب گزارشگر سومین شاخص کردارنامه رفتاری گزارشگران ویژه است که معیار‌هایی را برای انتخاب و انتصاب گزارشگران ارائه می‌کند.
موضع گیری‌ها و عملکرد جاوید رحمان نشان می‌دهد که او گزارش از پیش نوشته شده و فاقد سند اسلاف خود را بدون هر گونه تغییر ارائه می‌کند و حتی پا را فراتر نهاده و نسبت‌های ناروایی را نیز به ایران وارد می‌کند
گزارش‌های این باصطلاح گزارشگر ویژه درباره ایران تابع الگوریتمی از اطلاعات معیوب و کلیشه‌های بدخواهانه و تکراری است که با اعتبارسنجی به رسوایی او منجر می‌شوند.