انتقادهای فراوانی درباره نقض حق محاکمه عادلانه بومیان در سیستم قضایی نیوزیلند وجود دارد.
به گزارش مرکز پایش ستاد حقوق بشر، سیستم قضایی نیوزیلند در موارد متعددی با بومیان این کشور ناعادلانه رفتار کرده و می‌کند.
بر اساس گزارش « rnz»، براساس بررسی‌های انجام شده، بومیان نیوزیلندی غالبا به رفتار ناعادلانه با خود در سیستم قضایی این کشور اعتراض دارند.
آن‌ها می‌گویند که سیستم قضایی بی توجه به آن‌ها، فرهنگ و نیازهایشان ساخته شده است و همین امر محاکمه‌ها و احکام ناعادلانه برای آنان و البته سهم نامتناسبشان از تکرار جرم را به دنبال دارد.
قانون مجازات نیوزیلند مصوب ۲۰۰۲ به دادگاه‌های صادرکننده حکم مجازات این اجازه را داد که پیشینه فرهنگی یا قومی افراد مجرم را در نظر بگیرد. در عین حال نیوزیلند قصد دارد مانند استرالیا اقدام به ایجاد دادگاه‌های ویژه بومیان کند؛ هدف نیوزیلند از این اقدام کاهش انتقادات پیرامون نقض حق محاکمه عادلانه بومیان در سیستم قضایی این کشور است.
«گاردین»، نیز اخیرا گزارشی پیرامون «نقض قابل توجه عدالت» در سیستم قضایی این کشور منتشر کرد.موضوع نقض محاکمه عادلانه در سیستم قضایی نیوزیلند در پی افشای بیگناهی یک زندانی پس از تحمل ۱۹ سال حبس در کانون توجهات قرار گرفت.
محاکمه افراد دارای عقب ماندگی ذهنی، بازجویی‌های ناعادلانه، حذف شهود سیاهپوست، … از مهم ترین دلایل نقض حق محاکمه عادلانه در نیوزیلند هستند.