پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر_ زهره نوروزپور: پرونده قتل جمال خاشقچی رونامه نگار و ستون نویس واشنگتن پست همچنان در محافل حقوق بشری و جامعه بین الملل مطرح است به طوری که برخی تحلیلگران معتقدند این مساله باعث برکناری محمد بن سلمان ولیعهد جوان عربستان خواهد شد. در کنار این تحلیل ها برخی دیگر معتقدند این قتل باعث می شود که پرونده یمن برای همیشه بسته شود و این جنگ خانمان سوز پایان یابد. از طرفی دیگر گزارش سازمان سیا علیه عربستان و تایید نقش بن سلمان در قتل، تصمیم گیری را برای رئیس جمهوری ایالات متحده سخت کرده است به طوری که او حاضر است به دلیل دلارهای نفتی چشمهایش را روی جنایت های عربستان ببندد، همانطور که بامداد امروز همانطور که پیشبینی می شد نقش بن سلمان را در پرونده قتل خاشچقی به طور کامل نادیده گرفت و در میان سایستمداران آمریکایی جنجال تازه ای به پا کرد.
بیشتر بخوانید:جزئیات قتل فجیع خاشقچی فاش شد
در اینباره با دکتر حسین رویوران کارشناس مسائل خاورمیانه و جهان عرب به پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر گفت:
«بحث خاشقچی سبب شد وضعیت حقوق بشر عربستان را به خوبی تا حد زیادی در معرض عموم قرار دهد. زمانی که یک معارض، در خارج این گونه کشته و تکه تکه می شود در داخل این کشور چه اتفاق هایی می افتاد ؟
نمایان شدن این شرایط، رهبران حکومت ها و فعالین حقوق بشر را به سمت زوم کردن روی شرایط داخلی عربستان سوق داده است، خصوصا سیاست های عربستان در ارتباط با پرونده های منطقه مثل قطر، یمن، سوریه و مسائلی از این قبیل...»
این کارشناس غرب آسیا درباره رویکرد آمریکا در قبال وضعیت حقوق بشری عربستان گفت: «عربستان سعودی از لحاظ حقوق بشرهمیشه دچار بحران بوده است، از نقض حقوق زنان تا زندان های غیر استاندارد و شکنجه شدید زندانیان و اعدام های میدانی گسترده، در کنار آن پرورش تروریسم و جنایت های ضد انسانی و بشری آنها در یمن، این نیست که بگوییم پرونده خاشقچی این کشور را دچار بحران کرده است! اما اینبار وارد چالش جدی شده است، این در حالی است که غرب اراده صد در صد برای مقابله با عربستان در ارتباط با حقوق بشر را ندارد چراکه عربستان خریدار سلاح غرب است مخصوصا امریکا انگلیس و فرانسه، از المان اسپانیا و کانادا هم به همین منوال خرید نظامی دارد.
ترامپ الان می گوید باور ندارم بن سلمان این کار را کرده باشد، علی رغم اینکه سازمان سیا نقش بن سلمان را تایید کرده است، ترامپ علنا می گوید نمی توانیم خریداری مانند عربستان را از دست بدهیم! این نشان می دهد که رفتار آمریکا با عربستان بر اساس درامد سعودی نه است بر اساس پایبندی عربستان به بحث حقوق بشر.»
رویوران درباره کشورهای غربی و فروش تسلیحات به عربستان بیان داشت: « در انگلیس هم زمانی که پارلمان به شدت علیه خانم ترزامی اقدام کرد و از ان خواست که فروش سلاح را به عربستان متوقف کند، شاهد این بودیم که خانم می این مساله را به دادگاه عالی برد و مجوز داد که با توجه به منافع ملی انگلیس، فروش سلاح به عربستان ادامه پیدا کند.
اقای مکرون در پاسخ به خبرنگاران گفت که نظام ما کلی است و منافع فرانسه در اولویت است و با توجه به منافع کشورمان فروش سلاح را به عربستان ادامه خواهیم داد.
تنها المان فروش سلاح را به حالت تعلیق درآورده است آنهم دائمی نیست موقت است به این معنا که فروش به طور کامل متوقف نشده است.خانم مرکل گفت قراردادهایی که به ارزش 16 میلیارد دلار است برای مدتی به حالت تعلیق درآمده است.
این نوع رویکرد غرب نشان دهنده این است که متاسفانه در بحث حقوق بشر عربستان، غرب سیاسی برخورد می کند. برخلاف ارزشهایی که غرب مطرح می کند سیاست های عملگرایانه به سمت و سوی جستجوی "سود" در دفاع از ارزش های اخلاقی است.»
بیشتر بخوانید: مصونیت دیپلماتیک و کنسولی عاملان قتل خاشقچی!
رویوران درباره جنایت انسانی در یمن وسکوت سازمان ملل و شورای حقوق بشر و عملکرد آنها در قبال عربستان گفت: «سازمان های حقوق بشری در یمن مثل دیده بان حقوق بشر یا سازمان بهداشت جهانی و عفو بین الملل جنایت های عربستان را به عنوان جنایت جنگی مستند کرده اند. در چهار سال گذشته این مسائل را به عنوان اسناد قطعی به سازمان ملل تحویل داده اند اما با کمال شگفتی دیدیم که بان کی مون دبیر کل قبلی سازمان ملل گفت نمی توانیم عربستان را در لیست ننگ قرار دهیم هرچند که عربستان مرتکب جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت می شود.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه افزود: «عربستان سالانه یک میلیارد دلار به سازمان ملل کمک مالی می کند. دراین حالت سازمان نمی تواند از این کمک مالی چشم پوشی کند. این نشان می دهد که سازمان ملل هم متاسفانه، سیاسی و بر اساس نیاز و"سود" برخورد می کند، نه براساس ارزش هایی که در دنیا مطرح می کند.»
رویوران با محکوم کردن منش سیاسی سازمان ملل و سکوت این سازمان در قبال جنایت ددمنشانه عربستان در این کشور جنگ زده فقیر، عنوان کرد: « بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در یمن هر 10 دقیقه یک نفر کشته می شود، بر اثر گرسنگی ، وبا و بمب هایی که روی سر آنها ریخته می شود. در این سه حالت روزانه بیش از 150 نفر کشته می شوند. اما متاسفانه شاهد این هستیم که تا به امروز اراده بین المللی برای پایان جنگ وجود ندارد، بعد از قتل خاشقچی فشار به پایان جنگ در یمن مطرح شده است. اما از لحاظ عملی نه تنها جنگ را متوقف نکرده اند بلکه حمله به الحدیده با شدت و حدت بیشتری در جریان است.»
این کارشناس مسائل عرب در پاسخ به این سوال که ایا پرونده خاشقچی می تواند پایان جنگ یمن باشد گفت: «چنین چیزی ممکن است. با توجه به اینکه فعلا محمد بن سلمان متهم به قتل خاشقچی است، قصد دارد پرونده خود را پاکسازی کند تا بتواند از این فشار ها کم کند، که بسته شدن پرونده یمن یکی از آنهاست به این خاطر این احتمال مطرح است.
کما اینکه ورود انگلیس گواه این مدعاست و این مساله هماهنگ شده با سعودی است. چراکه انگلیس چند کار را همزمان انجام داده است سفر وزیر خارجه اش به منطقه گفتگو با طرف های درگیر در پرونده یمن، از جمله ایران، درباره بحران یمن یک قطعنامه در شورای امنیت مطرح کرد، این نشان می دهد انگلیس به کمک عربستان امده است. عربستان چهار سال است جنگ یمن را اغاز کرده است و درگیر این جنگ فرسایشی است، دیگر توان ادامه آن را ندارد بنابراین نیاز دارد که بازیگری مانند انگلیس به آنها کمک کند تا از این جنگ فرسایشی خارج شوند.»