احمد مومنیراد میگوید: دیدگاههای مختلفی در حوزه حقوق بشر در میان کشورهای اسلامی وجود دارد، بنابراین تشکیل دادگاه بینالمللی اسلامی حقوق بشر نیازمند هنجارسازی است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ستاد حقوق بشر، دکتر احمد مومنیراد، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، با تاکید بر ضرورت تشکیل "دادگاه بینالمللی اسلامی حقوق بشر"، اظهار داشت: سازوکارهای بینالمللی مختلفی در این حوزه در سطح جهانی وجود دارد از شورای حقوق بشر گرفته تا سایر نهادهایی که در این حوزه قرار دارند و اکنون سازوکارهای اجرایی این دادگاه در چند منطقه از جهان فعال است.
وی افزود: اروپاییها ابتدا فرایندی با عنوان کنوانسیون حقوق بشر و سپس کمیسیون و در نهایت دادگاه حقوق بشر اروپایی را شکل دادند. این فرایند در آفریقا و آمریکا هم شکل گرفته است. این امکان برای کشورها و افراد وجود دارد که در این دادگاه طرح دعوی کنند تا به شکایت آنها رسیدگی شود. متاسفانه چنین نظامی را در آسیا نداریم که بتواند فرایندی را برای شناسایی، اجرا و تضمین حقوق بشر ایجاد کند.
مومنیراد تصریح کرد: تشکیل دادگاه حقوق بشر اسلامی نیازمند هنجارسازی است. دیدگاههای مختلفی در حوزه حقوق بشر در میان کشورهای اسلامی وجود دارد؛ اگر ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی را در نظر بگیریم هر کدام نظامهای حقوقی متفاوتی دارند. در برخی کشورها گرایشهای بسیار متحجرانهای را در فقه و حقوق اسلامی داریم که حاصل آن ایجاد گروههای تکفیری و وهابی و سلفی است.
وی دومین نکته مهم را اعمال هنجارها و نظارت بر اجرای آن دانست و گفت: مهمترین عاملی که سبب شده چنین دادگاهی تاکنون تشکیل نشود این است که ارادهای از سوی کشورهای اسلامی وجود نداشته؛ ناگفته نماند که اگر به تاریخچه تشکیل سازمان کنفرانس اسلامی که بعدها به سازمان همکاری اسلامی تبدیل شد، بنگرید میبینید که چندین کشور نفوذ قابل توجهی بر این سازمان دارند و همین کشورها عامل اصلی عدم شکلگیری این دادگاه هستند چون خود آنها ناقض اصول متعدد حقوق بشر هستند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، در ادامه با اشاره به جنگ تحمیلی علیه کشورمان، بیان کرد: جنگ ۸ ساله ایران تنها با صدام نبود جنگ ما با دنیا بود که غربیها و برخی کشورهای همسایه بزرگترین پشتیبان تسلیحاتی صدام بودند. متاسفانه رویکرد تقابلی عربستان، بحرین، کویت و امارات با ایران ایجاب کرد که این نبرد شکل بگیرد و حاصل آن منجر به کاهش همگرایی میان کشورهای اسلامی شد.
وی با بیان راهکاری در این رابطه تصریح کرد: ایران میتواند با یک سیاست دقیق، حساب این کشورها را از سایر کشورهای اسلامی جدا کند و به سمت همگرایی با کشورهایی مانند اندونزی و مالزی که سیاستهای بسیار متفاوتی نسبت به عربستان، امارت و کشورهای واقع در خلیج فارس دارند، حرکت کند؛ این ظرفیت بالقوه از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مغفول مانده است.
مومنی راد در ادامه اذعان کرد: اگر این دادگاه ایجاد شود ما میتوانیم یک چهره روشن و واقعی از اسلام را به دنیا معرفی کنیم و قرائتهای نادرست وهابیون و تکفیریها از اسلام را در این دادگاه رد کنیم. غربیها با ایجاد داعش،النصره و القاعده بزرگترین ضربه را به پیکر اسلام وارد کردند. در مقابل ما باید چهره ناب اسلام را به دنیا نشان دهیم همانطورکه قرائت درست و روشن امام راحل از اسلام سایر قرائتها را باطل کرد.
وی افزود: با تشکیل این دادگاه وجوه مشترک حقوقی و فقهی مذاهب اسلامی برجسته میشود و یک ایجاد میشود که در یک رویارویی اندیشهای، فکری و نظری رهیافتهایی داشته باشیم برای اینکه ببینیم کدام رویکرد و گرایش از حقوق میتواند موفقتر عمل کند. دستاورد دیگر تشکیل این دادگاه حل مسالمتآمیز اختلافات کشورهای اسلامی است که مانع این همه بحران، تنش و درگیری و جنگ میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران در خاتمه اظهاراتش گفت: برای تشکیل دادگاه حقوق بشر اسلامی باید اول دیپلماسی مقتدرانه ایران در تعامل با کشورهای اسلامی را فعالتر سازیم و دوم ایجاد وحدت و همگرایی در بین کشورهای اسلامی با طرد عوامل ناسازگار است و همچنین ایجاد اراده قوی در میان کشورهای اسلامی و هماهنگی برای اجرا و راهاندازی این دادگاه؛ که اگر این اقدامات انجام شود تشکیل دادگاه حقوق بشر اسلامی امکانپذیر است.