چهارشنبه 19 خرداد سال جاری هیات عالی رتبه حقوق بشری ایران به سرپرسی دکتر محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر، به منظور شرکت در چهاردهمین نشست شورای حقوق بشر به ژنو سفر کرد. این هیات بعد از ظهر پنجشنبه 20 خرداد (10 ژوئن 2010) در جلسه بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر (Universal Periodic Review) شرکت کرد تا با ارائه گزارش نهایی خود، پاسخگوی توصیه های مطرح شده برای ایران از سوی نشست قبلی این ساز و کار جهانی در بهمن ماه 1388 (فوریه 2010) باشد.

ایران در گزارش خود بیش از دو سوم از 188 توصیه ارائه شده از سوی ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر را پذیرفت و تعدادی دیگر را مشمول بررسی بیشتر دانست تا در چهار سال آینده، یعنی زمانی که بار دیگر وضعیت حقوق بشری ایران از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل مورد بررسی قرار خواهد گرفت، در مورد  آن تصمیم گیری شود.

در این نشست به جز نمایندگان امریکا، انگلیس و نروژ، دیگر کشورها رویکرد ایران در گزارش مذکور را مثبت دانسته و پیشرفت های ایران را ستودند و در نهایت این گزارش با اجماع اعضا به تصویب رسید.

چهار روز بعد از حضور مؤثر ایران در شورای حقوق بشر و تصویب گزارش ارائه شده از سوی ستاد حقوق بشر، تعدادی از نمایندگان دموکرات و جمهوری خواه کنگره قطعنامه ای را برای تصویب به صحن سنای این کشور آوردند. در بند 6 این قطعنامه آمده است: این قطعنامه «از رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایالات متحده می خواهد منابع موجود را به منظور حمایت از آزادی اجتماعات، بیان، مطبوعات و ادیان در ایران خصوصا در سالگرد انتخابات ریاست جمهوری این کشور بسیج کنند.»

در ادامه این قطعنامه و در بند 7 آمده است: این قطعنامه «از رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایالات متحده می خواهد تا از طریق همکاری با شورای حقوق بشر سازمان ملل، نقض حقوق بشر توسط دولت ایران را محکوم کرده و سازوکاری نظارتی جهت نظارت شورا بر این اقدامات ایجاد کند.»

این در حالی است که پیش از این، محمد جواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر در سخنان خود در صحن شورای حقوق بشر با اشاره به رهیافت گزینشی و جانب‌دارانه غرب نسبت به حقوق بشر ایران، آمریکا را بزرگترین ناقض حقوق بشر جهانی دانست که به بهانه جنگ با تروریسم دست به کشتار انسان ها می زند.

ایالات متحده تا سال 2009، یعنی سه سال پس از تاسیس شورای حقوق بشر، از عضویت در شورای حقوق بشر امتناع می کرد. دولت جورج بوش به دلیل «ساختار غیر دموکراتیک شورای حقوق بشر» و «انتقاد مداوم آن از اقدامات اسرائیل» از عضویت در این شورا خودداری می کرد، اما با انتخاب اوباما به ریاست جمهوری امریکا این کشور بعد از غیبتی طولانی به عضویت شورای حقوق بشر در آمد.

شورای حقوق بشر در چارچوب رویه ای دائمی به نام «بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر» (UPR) وضعیت حقوق بشر کلیه کشورها را به ترتیب و در دوره های مشخص مورد بررسی قرار می دهد. این شورا  تا کنون وضعیت بیش از 100 کشور را بررسی کرده است.