وزارت خارجه آمریکا سالانه گزارشی را درباره وضعیت حقوق بشر در سایر کشورها منتشر می‌کند، غافل از اینکه حقوق بشر در کشور خودش چه وضعیتی را دارد. دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین الملل گزارش هایی را درباره حقوق بشر در آمریکا منتشر کرده‌اند. هر چند که شاید این گزارش ها کامل و جامع نباشند، اما نکات قابل توجهی را در خود دارند.

آمریکا اخیرا شاهد اعتراضات فراگیر مردمی در ایالت ها و شهرهای مختلف علیه نژادپرستی و نابرابری بوده است. برخورد خشن پلیس و نیروهای امنیتی حدود دو ماه است که علیه معترضان ادامه دارد.

دولت آمریکا طی سالهای اخیر در زمینه حقوق افراد، مهاجران، زنان، نژادپرستی، تبعیض و نابرابری اقتصادی و اجتماعی، دسترسی به امکانات درمانی و بهداشتی، و آسیب رساندن به محیط زیست کارنامه غیرقابل قبولی را داشته است. شاید به همین دلیل است که اعتراض مردم آمریکا با گذشت حدود دو ماه همچنان فروکش نکرده است.

طبق گزارش تسنیم،در حوزه سیاست خارجی، دولت آمریکا طی چند سال گذشته نهادهای بین المللی را تضعیف کرده است. این دولت حتی از شورای حقوق بشر سازمان ملل خارج شده است. رویکرد و اظهارات رئیس جمهور آمریکا در قبال مردم کشورهای دیگر هم چندان مطابق با اصول و استانداردهای حقوق بشری نبوده است. اعمال تحریم ها علیه مردم چندین کشور از جمله ایران در دوران شیوع کرونا و حمایت از جنگ هایی مانند تجاوز عربستان به یمن از جمله اقدامات کاخ سفید در حوزه سیاست خارجی بوده است که به قیمت جان انسان های بیگناه تمام شده است.

حقوق بشر در آمریکا را می توان از چند منظر بررسی کرد که در این گزارش به برخی از آنها اشاره می شود. هر چند که ابعاد دیگر به تفصیل و در گزارش های جداگانه قابل بررسی هستند.

نظام حقوقی کیفری در آمریکا

آمریکا بیشترین میزان محبوسین در جهان را داراست و حدود دو میلیون و 200 هزار نفر در این کشور محبوس بوده اند. جالب است که علاوه بر این تعداد، تا سال 2017، حدود 4 و نیم میلیون نفر دیگر در این کشور به صورت مشروط آزاد بوده یا مورد عفو قرار گرفتند.

نمودار ذیل تعداد محبوسین در هر کشور را به ازای هر یکصد هزار نفر نشان می دهد که آمریکا با اختلاف قابل توجه در صدر جدول قرار دارد.

نکته دیگر این است که آمریکا در روند اجرای قانون، تبعیض آشکاری را در قبال نژادها و اقوام مختلف اجرا می کند. به عنوان مثال، در حالی که سیاهپوستان اکثریت جامعه آمریکا نیستند، شمار بالایی از زندانیان را به خود اختصاص می دهند. برخورد پلیس با افراد عادی یا مظنونان سیاهپوست نیز به مراتب شدیدتر از افراد دیگر است.

نمودار زیر شمار زندانیان را بر اساس نژاد یا قومیت نشان می دهد.

در آمریکا مردان سیاهپوست تقریبا 6 برابر مردان سفیدپوست زندانی می شوند. این آمار در میان افراد جوانتر حتی بیشتر می شود. زنان سیاهپوستی که زندانی می شوند نیز حدود دو برابر زنان سفیدپوست هستند.

مجازات اعدام در حال حاضر در 28 ایالت آمریکا مجاز است. 22 نفر در آمریکا در سال 2019 در آمریکا اعدام شدند که 20 نفر توسط تزریق مواد کشنده و دو نفر هم با صندلی برقی اعدام شدند. بر اساس گزارش اداره آمار قضایی آمریکا،  از سال 1973 حدود 8 هزار و 734 نفر در آمریکا به اعدام محکوم شده اند.

افراد متهم در آمریکا به زندان می روند تا محاکمه شوند و چون برای آزادی نیاز به وثیقه است، افراد فقیر به دلیل عدم تمکن مالی و نداشتن وثیقه، قبل از اثبات جرم مدت زمان طولانی را در زندان سپری می کنند.

افراد دارای محکومیت کیفری از بسیاری از حقوق سیاسی خود نیز محروم می شوند و به عنوان مثال، قوانینی در این کشور وجود دارد که این افراد را از شرکت در انتخابات منع می کند.

کودکان و نوجوانان در زندان

روزانه حدود 50 هزار کودک در زندان ها نگهداری می شوند.  «کمیته شهروندی کودکان» در گزارشی اعلام کرد که سالانه حدود 32 هزار نوجوان زیر 18 سال در زندانهای بزرگسالان در آمریکا پذیرفته می شوند. گزارش موسسه دیگری که «پروژه دادرسی» نام دارد نشان می دهد که حدود یکهزار و 200 نفر در زندانهای آمریکا به سبب جرائمی که قبل از 18 سالگی خود مرتکب شده اند در حال گذارندن حکم حبس ابد خود هستند.

سیاست‌های نژادپرستانه

عدم توزیع عادلانه ثروت در جامعه آمریکا باعث شده است که برخی از مناطق این کشور که از محرومیت بیشتری رنج می برند، جرم خیزتر از مناطق مرفه تر باشند. چنین وضعیت و شرایطی باعث شده است که دولت آمریکا سیاست و اعمال نظارتی تهاجم آمیزتری را در قبال این مناطق در پیش گیرد. دولت و نیروهای امنیتی در آمریکا به جای حل مسئله، صورت مسئله را پاک کرده و با افزایش تدابیر و اقدامات امنیتی علیه مناطق فقیرنشین به مقابله با این معضل می روند. یعنی توسعه اقتصادی و افزایش امکانات اجتماعی و بهداشتی در برخی محله ها در آمریکا جای خود را به تشدید اقدامات پلیسی در آن مناطق داده است. یعنی دولت آمریکا نسبت به مناطق سیاست «جرم انگاری» را در پیش گرفته است.  این سیاست بجای حل مشکل، شمار زندانیان و قربانیان خشونت پلیس را افزایش می دهد. در حالی که سیاهپوستان حدود 13 درصد جمعیت آمریکا را تشکیل می دهند، درصد زندانیان سیاهپوست و افرادی که بر اثر خشونت پلیس کشته می شوند، بسیار بالاتر از این درصد است.

نمودار زیر وضعیت کشته شدگان بر اثر خشونت پلیس را با تفکیک نژادی نشان می دهد که در آن مردان سیاهپوست بیشترین میزان را به خود اختصاص داده اند. سرخپوستان و لاتین تبارها هم در رده های بعدی قرار گرفته اند.

فقر و نابرابری های اقتصادی

اداره سرشماری آمریکا در سپتامبر گذشته گزارشی را منتشر کرد که نشان می دهد که نابرابری درآمدی در آمریکا به بالاترین سطح در 5 دهه رسیده است.

فیلیپ آلستون گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد فقر مطلق و حقوق بشر در گزارشی مربوط به سفر خود به آمریکا به این موضوع اشاره کرد که ایالات متحده شاهد شدیدترین میزان نابرابری میان ثروتمندان و فقرا در جهان است و در آن کشور 40 میلیون نفر در فقر و 18.5 میلیون نفر در فقر مطلق به سر می‌برند.

از زمان شیوع بیماری کرونا به این سو، برخورد ضعیف دولت آمریکا با این بیماری منجر به تشدید فجایع حقوق بشری و آشکار شدن تشدید نابرابری درآمدی در جامعه شده است. ده ها میلیون نفر از جمعیت آمریکا بیمه درمانی ندارند و این در حالی است که هزینه درمان در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها به ده ها هزار دلار می رسد.

طبق داده‌های دفتر پژوهش‌های اقتصادی وزارت کشاورزی آمریکا، بیش از 41 میلیون آمریکایی به‌درجات مختلف با مشکل عدم امنیت غذایی و گرسنگی مواجه هستند. این تعداد جمعیت برابر با 12.9 درصد جمعیت این کشور یا به‌عبارتی 1 نفر از هر 8 نفر آمریکایی است.

براساس داده‌های دفتر پژوهش‌های اقتصادی وزارت کشاورزی آمریکا، حدود 13 میلیون کودک آمریکایی به‌درجات مختلف با مشکل عدم امنیت غذایی و گرسنگی مواجه هستند. این تعداد برابر با 17.5 درصد کودکان این کشور یا به‌عبارتی 1 نفر از هر 6 کودک آمریکایی است.

شرایط اعطای وام به مردم در آمریکا نیز معمولا به گونه ای بوده است که دولت به جای حمایت از وام گیرنده از وام دهنده حمایت کرده است. مصادره اموال وام گیرندگان و مصائب اقتصادی آنها به طور روزمره در رسانه های محلی در آمریکا قابل مشاهده است.

بدهی های دانشجویان به دلیل هزینه های تحصیلی و وام هایی که اخذ می کنند در سال 2018 از مرز یک و نیم تریلیون دلار عبور کرد. به نمودار زیر دقت کنید.

تبعیض و بدرفتاری با مهاجران

آمریکا سابقه طولانی را در بدرفتاری مهاجران داشته است. دولت ترامپ روزهای آغازین خود را با ممنوعیت ورود اتباع چندین کشور که تحت عنوان «ممنوعیت ورود مسلمانان» اجرا شد، رقم زد. این بدرفتاری ادامه داشت تا جایی که پناهجویان لاتین تبار از کودکان خردسال خود جداشده و محبوس شدند. رفتارهای غیرمعمول و غیرانسانی با کودکان و زنان باردار از جمله مواردی بود که در کارنامه مهاجرتی دولت آمریکا ثبت شد.

دولت آمریکا طی سالهای گذشته به زیر پا گذاشتن تعهدات خود در قبال مهاجران و پناهجویان ادامه داده است. یکی از موارد مربوطه به بازگرداندن پناهجویان به مکزیک بوده است که تحت شرایط خطرناک به این کشور بازگردانده شده اند.

گزارشی که در سال 1394 منتشر شد نشان داد که یک سوم زنان و مردان مهاجری که به مکزیک بازگردانده شده‌اند، توسط نیروهای گشت مرزی و گمرک آمریکا مورد سوء استفاده و بدرفتاری لفظی یا فیزیکی قرار گرفته‌اند.

این گزارش افزود: 38.4 درصد مهاجران مکزیکی اعلام کرده‌اند که مورد بدرفتاری از سوی ماموران مرزی آمریکا قرار گرفته‌اند.

 جدا کردن کودکان از والدین خود و محبوس کردن مهاجران در مناطق محصور یا قفس ها نیز از جمله مواردی بود که دولت آمریکا اهتمام ویژه ای را در اجرای آن داشته است.

تعداد مهاجران در بازداشتگاه های اداره مهاجرت آمریکا به رقم بی سابقه 55 هزار نفر در روز رسیده است. شرایط بد حبس مهاجران باعث شده است که تعداد زیادی از آنها دست به اعتصاب غذا بزنند.

نقض حقوق سالمندان

خانه های سالمندان در آمریکا معمولا داروهای ضد روانپریشی را به افراد مبتلا به زوال عقل، بدون رضایت کافی، آنها تجویز می کنند. مراکز پزشکی و درمانی نسبت به این موضوع اعتراض کرده و خواستار تعدیل قوانین شده اند. نادیده گرفتن حقوق افراد سالمند در دوران کرونا بروز قابل توجهی داشت.

روزنامه نیویورک تایمز در اوایل تیرماه سال جاری، در گزارشی با تجزیه و تحلیل آمارهای رسمی به این نتیجه رسیده است که بیش از 40 درصد موارد فوت بر اثر ویروس کرونا مرتبط به خانه های سالمندان بوده است.

این روزنامه نوشت: حداقل 54 هزار مورد از بیش از 125500 فوت در آمریکا بر اثر ابتلا به ویروس کرونا مربوط به خانه های سالمندان بوده است.

این در حالی است که میزان افراد متوفی بر اثر کرونا در آمریکا بسیار بیشتر از این عدد شده است.

در مینه سوتا، نیویورک و نیوهمپشایر بیش از 70 درصد فوتی های ناشی از کرونا مربوط به خانه های سالمندان بوده است.

این موارد نشان داد که دولت آمریکا نه تنها در پیشگیری از شیوع کرونا در خانه های سالمندان توجهی ندارد، بلکه برای نجات آنها از مرگ نیز بی انگیزه است.

آزادی بیان

دونالد ترامپ، رئیس جمهور فعلی آمریکا در رقابت های انتخاباتی و دوران ریاست جمهوری خود بارها به رسانه ها و خبرنگاران تاخت و آنها را «دشمن مردم» نامید. کاخ سفید در چند نوبت، علاوه بر تهدید خبرنگاران منتقد، آنها را به برنامه ها و نشست خبری خود راه نداد.

انتشار عمومی کیفرخواست علیه جولیان آسانژ، موسس ویکی لیکس نشان داد که دولت آمریکا رسانه ها را به دلیل انتشار برخی اطلاعات مورد پیگیری قرار می دهد، حتی اگر انتشار آنها در راستای منافع عمومی باشد.

یک سند دولتی که در آمریکا فاش شد نشان داد که اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا لیستی از خبرنگاران، فعالان و منتقدان سیاست های مهاجرتی آمریکا را تهیه کرده است و زمانی که این افراد از مرزها تردد داشته اند مورد بازجویی قرار گرفته اند.

خشونت مسلحانه

یکی از مشکلات بزرگ جامعه آمریکا طی قرن اخیر که جان بسیاری از آمریکایی‌ها را گرفته و در این کشور تلفات عظیمی را برجای گذاشته، مسئله استفاده آزاد از اسلحه و کشتارهای روزانه شهروندان به واسطه قانون آزادای حمل اسلحه در این کشور بوده است.

قوانین ضعیف کنترل اسلحه و دسترسی بی‌وقفه به سلاح گرم باعث می‌شود تا مردم نتوانند از سلامت جان و زندگی خود محافظت کنند و دائماً در معرض خطر و خشونت قرار می‌گیرند؛ خشونت همراه با سلاح بخش عظیمی از جامعه آمریکایی را در بر می‌گیرد و زندگی میلیون‌ها آمریکایی را آزار داده و بار مالی زیادی را متوجه آنان می‌کند.

بر اساس آمارهای رسمی مرکز حقوقیGiffords  بیش از 1.2 میلیون آمریکایی در حوادث یک دهه گذشته مورد هدف اسلحه قرار گرفته‌اند. در سال 2019، حدود 39 هزار و 52 نفر بر اثر خشونت مرتبط با سلاح جان خود را از دست دادند که بیش از 106 نفر کشته در روز می شود. یعنی به عبارتی هر 13.5 دقیقه یک نفر بر اثر سلاح جان خود را در آمریکا در سال 2019 از دست داد. حدود 2414 کودک و نوجوان نیز سال گذشته میلادی در آمریکا بر اثر خشونت سلاح کشته یا زخمی شدند.