تظاهرات مردم مصر و تشدید فشارهای مردم بر رژیم با وجود اجرای لایههای مختلفی از سیاستهای امنیتی و سیاسی رژیم مبارک تداوم یافت و به طور همزمان مصوبات سهگانه غرب نیز به اجرا گذاشته شد که ادامه تظاهرات نشان داد که این قبیل اقدامات نتوانسته است اعتماد مردم مصر را به خود جلب کند.
تحولات مصر با حضور مداوم مردم در میدان التحریر قاهره نشان داد که این حرکت ملی و اسلامی مردم یک حرکت هیجانی نیست بلکه بر مبنای اصول معین و برنامه مشخصی استوار است و در مجموع از شکاف جدی و عمیق میان حاکمیت و مردم در مصر حکایت داشت.
در این میان، رژیم مبارک تلاش کرد در روزهای گذشته از طریق اجرای برنامههای ایذایی بر جریان عمومی اعتراضات مسلط شود و عملاً هدایت امور را از دست رهبران تظاهرات خارج کند.
در کنار این تلاشها امریکا و اروپا طی 2 هفته گذشته با تمرکز بر روی موضوع تحولات مصر درباره یک برنامه چند مرحلهای برای تأثیرگذاری برروند تحولات این کشور توافق کردند.
از جمله توافقات این بود که امریکا و اروپا، خود را همراه ملت مصر و نه در مقابل ملت مصر معرفی کنند تا از این طریق آمادگی غرب برای پذیرش تغییرات را به مردم مصر بیان و حسن نیتی از غرب را در ذهنیت مصریهایی که از 40 سال تسلط غرب بر کشورشان ناراحت هستند، ایجاد کنند.
مصوبه دوم غربیها این بود که با رژیم مبارک درباره پذیرش سطحی از تغییرات گفتوگو کنند و به نوعی آمادگی رژیم حاکم را برای پذیرش تغییرات نشان دهند. آنها با استمساک به این روش کوشیدند که از پیوستن فوجهای جدیدی از مردم به صف تظاهرات و مخالفان جلوگیری کنند تا این تصور در تودههایی که تاکنون به صف مخالفین نپیوستهاند، ایجاد شود که با همین مقدار حضور جوانان در میدان التحریر، هدف تغییر رژیم و تغییر سیاستها در مصر محقق شده است.
مصوبه سوم کشورهای غربی در ارتباط با تحولات مصر نیز این بود که از طریق اقدامات مشترک رسانهای و دیپلماتیک، به تدریج پایههای رژیم فعلی را که در ارتباط عمیق با غرب و نیز ارتباط ویژه با رژیم صهیونیستی استوار است، مستحکم کنند و در نهایت از پذیرش هر سطحی از خواستههای مردم معترض جلوگیری کنند و در نهایت حرکت مردم را به بنبست کامل بکشانند تا در آینده شاهد تکرار چنین صحنههایی نباشند. امریکاییها با این هدف لایههای مختلفی از برنامههای خود را در مواجهه با مردم مصر عملیاتی کردند.
با این وجود تظاهرات مردم مصر و تشدید فشارهای مردم بر رژیم با وجود اجرای لایههای مختلفی از سیاستهای امنیتی و سیاسی رژیم مبارک تداوم یافت و به طور همزمان مصوبات سهگانه غرب نیز به اجرا گذاشته شد که ادامه تظاهرات نشان داد که این قبیل اقدامات نتوانسته است اعتماد مردم مصر را به خود جلب کند.
از سوی دیگر در کنار این اقدامات نوعی فرافکنی، حاشیهپردازی و ایجاد موقعیتهای انحرافی و ترسیم اهداف دروغین و غیرواقعی در مسیر حرکت ملت مصر را شاهد بودیم. ادعای اینکه قیام مردم مصر برای مقابله با فقر صورت گرفت یا اینکه این جنبش، جنبشی جوان است و با ریشههای مصر که جنبشهای مذهبی هستند، ارتباطی ندارد و یا ادعای این که مردم صرفاً برای برپایی انتخابات آزاد و اصلاح روند دموکراسی در مصر به صحنه آمدهاند از جمله این تحرکات است تا مسیر حرکت معترضان در مصر را به انحراف بکشند.
این در حالی است که همه حرکتهای مردمی باید حول موضوع سقوط رژیم مبارک متمرکز باشد و طرح اهداف دیگر- هر چند این اهداف برای افراد شرکتکننده در تظاهرات مهم تلقی شود - میتواند به بروز دودستگی در صفوف معترضان منجر شود و از این طریق منفذی را برای بقایای رژیم مبارک ایجاد کنند. به عنوان مثال، طرح این مسئله که «اخوان المسلمین» در مصر درصدد ایجاد یک حکومت اسلامی است با توجه به اینکه بخشی از کسانی که در تظاهرات شرکت میکنند دارای تمایلات ملی و یا مسیحی هستند و طبیعتاً تشکیل حکومت اسلامی برای این دو دسته در شرایط فعلی قابل پذیرش نیست.
آنها همچنین با طرح این مسئله که انتهای این حرکت تأسیس یک جمهوری اسلامی است، تلاش کردند تا در صفوف معترضان تفرقه و تشتت ایجاد کنند که البته تاکنون موفق نشدهاند و از این رو به روش دیگری روی آوردهاند که آخرین حربه آنها مذاکره و گفتوگو است.
در این راستا، امریکاییها بر این مسئله تأکید دارند که مخالفان باید وارد جریان گفتوگو شوند و عمر سلیمان (معاون مبارک) هم پرونده گفتوگو را در دست گرفته و تلاش میکند از طریق گفتوگو و وعدههایی که هیچ ضمانت اجرایی ندارند بخشی از جریان معترض را از بخشهای دیگر جدا کنند که باید در روزهای آینده به ارزیابی این سیاست نشست که حربه گفتوگو میتواند به هدف نهایی خود یعنی ایجاد شکاف منجر شود یا خیر.
مصر روزهای بسیار حساسی را میگذراند و همه اذعان دارند که این کشور به دوره مبارک برنمیگردد اما در پیشبینی اینکه هویت مصر آینده را چه جریاناتی تعیین میکنند و در نهایت این نیل توفانی در کدام ساحل به آرامش میرسد، نباید تعجیل کرد و باید به انتظار آینده بود که البته امید است مردم مصر بتوانند در لحظه بهترین انتخاب خود را داشته باشند.