دیوان کیفری بین المللی در لاهه با صدور حکمی اعلام کرد که دادستانی این دیوان می‌تواند در مورد ادعاهای مربوط به جرایم جنگی در افغانستان از جمله کشتارهایی که احتمالاً توسط نیروهای آمریکایی صورت گرفته، تحقیق کند.

طبق گزارش رویترز، این حکم با واکنش منفی مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، مواجه شد که آن را «غیرمسئولانه» و «تعجب‌آور» خواند.

قاضی پیوتر هوفمنسکی، رئیس فرجام دیوان کیفری بین المللی در حکم خود گفت: «دادگاه تشخیص داده است که با تصحیح حکم فرجام به دادستانی اجازه دهد که تحقیقات را آغاز کند.»

وزیر خارجه آمریکا سپس تاکید کرد که ایالات متحده هیچ الزامی برای پذیرش احکام این «به اصطلاح دادگاه» ندارد.

سولومون ساکو، از عفو بین الملل در واکنش به حکم جدید دیوان کیفری بین المللی گفت: «این یک لحظه تاریخی است که دیوان بین المللی کیفری اشتباه وحشتناک خود را تصحیح کرده و تصمیم گرفته از قربانیان جرایم جنگی و جرایم علیه بشریت توسط تمامی طرف‌های دخیل در جنگ افغانستان دفاع کند.»

او در بخش دیگری از این بیانیه افزود: «حکم دیوان کیفری بین المللی اولین امید واقعی قربانیان برای اجرای عدالت است که سال‌ها شرمسارانه نادیده گرفته شده است.»

پاتریسیا گروسمن، از مسئولین بخش آسیا دیده‌بان حقوق بشر نیز گفت: «مردم افغانستان که مطمئن نیستند توافق آمریکا و طالبان برای پایان دادن به درگیری و گفت‌وگوهای بین افغان‌ها بتواند آینده بهتری برای کشور به ارمغان بیاورد اکنون می‌توانند امیدوار باشند که در این روند اجرای عدالت قربانی نخواهد شد.»

فاتو بنسودا، دادستان دیوان کیفری بین المللی در نوامبر ۲۰۱۷ درخواست برای آغاز تحقیقات در مورد جرایم جنگی و جنایت علیه بشریت در افغانستان از ماه مه ۲۰۰۳ را به قضات این دیوان تسلیم کرد.

دولت آمریکا اعلام کرده که به کارکنان دیوان کیفری بین المللی که قصد تحقیقات در مورد این جرایم را داشته باشند روادید نخواهد داد.

ایالات متحده از جمله ده‌ها کشوری است که معاهده رم را که در سال ۲۰۰۲ دیوان کیفری بین المللی براساس آن تأسیس شد، تصویب نکرده است.

در حال حاضر حدود ۱۳ هزار سرباز آمریکایی و سربازان چندین کشور اروپایی در قالب نیروهای ناتو در افغانستان مستقرند و در جریان درگیری‌های نظامی افغانستان تاکنون بیش از ۳۲ هزار غیرنظامی جان خود را از دست داده اند.