به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر به نقل از روابط عمومی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه، جلسه کمیته علمی- ملی پیشگیری از جرائم سایبری و آسیب های فضای مجازی مرکز مطالعات و جرم شناسی قوه قضاییه با حضور اساتید دانشگاه، متخصصین حوزه سایبر و فضای مجازی در محل این معاونت برگزار شد.

فرزاد جلیلیان سرپرست مرکز مطالعات اجتماعی و جرم شناسی قوه قضاییه با اشاره به تغییرات زیادی که در حوزه تکنولوژی و فضای مجازی صورت پذیرفته خاطر نشان کرد: تا 15 سال پیش گوشی های هوشمند نبودند، اما امروز تصور زندگی بدون آنها بسیار سخت است و اینترنت در تمامی عرصه های اقتصادی، اجتماعی،علمی، ارتباطی و سایر زمینه ها نفوذ کرده و حضور فعال دارد. 

وی افزود: امروزه سوال جدی این است که آینده فضای مجازی با این تغییرات پر شتاب به کدامین سمت و سو می رود، تا هر یک از نهادهای مداخله گر از جمله معاونت اجتماعی نگاه جرم انگارانه و پیشگیرانه در جرایم سایبری و آسیب های ناشی از آن و سایر ابعاد را تحلیل و ارزیابی کنیم؟

مرتضی موسویان رئیس کارگروه تخصصی پیشگیری از جرایم و آسیبهای  فضای مجازی در این جلسه بر ضرورت پرداختن به فضای مجازی تاکید کرد و گفت: فضای مجازی اگر چه با فن آوری نوین ارتباط دارد اما  فی نفسه خودش یک بستر است که تمام زمینه ها را در بر می گیرد .

موسویان با اشاره به نوع نگاه ها به فضای مجازی عنوان کرد: در حالی که ما مشغول روزمره گی هستیم، درک نمی کنیم که چه جریان سهمگینی سیل وار در حال ورود است و اگر خود را آماده نکنیم  این جریان همه زمینه ها را هدف می گیرد.

وی رویکردهای مواجه با فضای مجازی را رویکرد کنش­گرا، رویکرد واکنش­گرا در لحظه و یا رویکرد تاخیری دانست و بیان کرد: متاسفانه در حال حاضر ما با رویکرد تاخیری مواجه هستیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه درتوضیح رویکردها این چنین تشریح کرد: رویکرد کنش­گرا از قبل برنامه ریزی می کند و خودش پارادایم ها را می سازد. رویکرد واکنش­گرا در لحظه از اتفاقاتی که می افتد مطلع است و می تواند با برنامه ریزی­ که کرده از آنچه وجود دارد بهره برداری کند، اما در رویکرد تاخیری با چالش ها و آسیب ها مواجه می شویم .

موسویان با تاکید بر این مطلب که ما باید خودمان را در مرحله پیش از انفجار بدانیم که آمادگی لازم برای این انفجار و تغییر را نداریم، اذعان کرد: این انفجار یک تحولی را ایجاد می‌کند و این تحول منجر به یک انقلاب تمدن می شود. موارد زیادی در این تحول و انقلاب تاثیر دارند که اصلی ترین پیشران و تحولات مربوط به فضای مجازی است .

این استاد دانشگاه به ترسیم وضعیت کنونی جامعه ای که در آن قرار داریم پرداخت و گفت در حال حاضر در جامعه مجازی یا شبکه ای هستیم. یعنی نیمی در فضای واقعی و نیمی در فضای مجازی، طوری که هوشمندی هنوز به بلوغ کامل نرسیده است. اما آینده ای که در سال 2030-2040 اتفاق می افتد به سمت جامعه الحاقی است. در این جامعه بحث افکار اتفاق می افتد یعنی در جامعه الحاقی دائماً در فضای مجازی هستیم و به جایی می رسیم که فقط با ذهنمان کار می کنیم.

وی ادامه داد: در جامعه الحاقی نظیر خود را در فضای مجازی می سازید که با مغز فرد کنترل می شود. بدین صورت که با گوش غیر فیزیکی می شنوید با چشم غیر فیزیکی می بینید و با بینی غیر فیزیکی استشمام می کنید . یعنی شما می توانید با مغز زندگی کنید.   

موسویان تاکید کرد : تغییرات در این دوران زیاد خواهد بود و کشورهایی که از این تغییرات و فرصتها استفاده کنند رشد بی حد و حصری خواهند داشت و  آنهایی که دیر به فکر می افتند و از این فرصت و تغییرات استفاده نمی کنند رشد چندانی نمی کنند. خوشبختانه مرکز مطالعات اجتماعی و جرم شناسی این معاونت یکی از رویکردهای خود را در عرصه فضای مجازی، نگاه به آینده و فرصت ها و تهدیدات بالقوه موجود در آن قرار داده است و با در نظر گرفتن این سیر سرعت پیشرفت تکنولوژی ، اقدام به پیشگیری از آسیب ها و جرایم فضای مجازی نموده است.

وی با بیان این مطلب که ما در حال نزدیک شدن به یک تمدن جدید هستیم تصریح کرد: ما قصد داریم  به جایی برسیم که کنشگر شویم، یعنی سناریوی مدیریت داشته باشیم ، طوری که جامعه نخبگان ما بتوانند پارادیم های جدید را  تعریف کنند و  قبل از آنکه جامعه با حجمه ای از آسیب ها و جرایم مرتبط با این تکنولوژی‌های نوین روبرو شود، بایدها و نبایدها مشخص گردد.