به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر، چندی پیش رسانه‌های امریکایی از آزادی زنی امریکایی از زندان‌های مصر پس از 301 روز حبس خبر دادند؛ زنی که تا پیش از آزدی تقریبا اسمی از او برده نمی‌شد.

«ریم دسوکی»، ماه جولای پس از پیاده شدن از هواپیما همراه با پسر 13 ساله اش در فرودگاه قاهره دستگیر شده بود. جرم او چه بود؟ فعالیت در فیسبوک و انتقاد از رئیس جمهور مصر! او به زندان زنان در خارج از قاهره فرستاده شد و پسرش، مصطفی، بارها از ترامپ خواست برای آزادی مادر به مصر فشار بیاورد. اما نه اسمی از او در رسانه‌ها برده شد نه جنجالی به راه افتاد و نه اقای پمپئو پشت تریبون در خصوص سلامت او در زندان‌های مصر ابراز نگرانی کرد.

در ماه ژانویه نیز، یک زندانی امریکایی دیگر در زندان‌های مصر جان داده بود. مصطفی قاسم اواسط سال ۲۰۱۳ به دنبال سرکوب هواداران محمد مرسی دستگیر و به ۱۵ سال زندان محکوم شد. او پس از اعتصاب غذایی 50 روزه جان خود را از دست داد، بدون این که مقامات ارشد واشنگتن، برای جان او تقلایی کنند.

مقایسه آزادی بی سر و صدای خانم دسوکی و مرگ مصطفی قاسم با جنجال‌های کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا نسبت به زندانیان این کشور در ایران، بار دیگر نشان دهنده استانداردهای دوگانه کاخ سفید در مواجهه با مسائل حقوق بشری است.

نکته قابل تامل این است که ریم دسوکی 10 ماه و بدون طی روند قضایی و برگزاری دادگاهی در مصر زندانی بوده و از آنجا که این کشور از متحدان آمریکا به شمار می‌رود مسئولان دولت آمریکا با آسودگی خاطر و سکوت کامل فقط به مذاکرات و فشارهای پشت پرده برای آزادی این شهروند آمریکایی اکتفا کرده‌اند. این در شرایطی است که آمریکا برای دیگر شهروندان این کشور در ایران که با جرم محرز امنیتی بازداشت می‌شوند و تمامی فرآیند کیفری و دادرسی و برگزاری دادگاه را طی می‌کنند، آسمان را به زمین می‌دوزند!

علاوه بر این موارد، دستگاه قضایی ایران همواره رافت اسلامی و جنبه‌های بشر دوستانه را در قبال این زندانیان رعایت کرده است. در آخرین مورد، به مایکل وایت شهروند آمریکایی محکوم در ایران، مرخصی درمانی اعطا شد و به سفارت سوییس فرستاده شد که باعث شد خانواده وایت از ایران برای این آزادی موقت تشکر کردند.

در مقابل آمریکایی‌ها اما از جنجال پراکنی‌های خود نمی‌کاهند و تلاش می‌کنند تا بیشتر ایران را تحت فشار قرار دهند. در اوج شیوع ویروس کرونا «مایک پامپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا چهارشنبه (21 اسفند) در بیانیه‌ای مداخله جویانه از ایران خواست شهروندان آمریکایی بازداشت‌شده در ایران را آزاد کند.

وزیر خارجه آمریکا در این بیانیه گفت: «ایالات متحده آمریکا از جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد فوراً بنا به مسائل بشردوستانه همه آمریکایی‌هایی را که به غلط در ایران بازداشت شده‌اند را آزاد کند.» پمپئو در این بیانیه همچنین ایران را تهدید کرد: «ایالات متحده آمریکا ایران را مستقیماً مسئول مرگ هر آمریکایی خواهد دانست و پاسخ ما قاطع خواهد بود.»

پیش از این دولت آمریکا در واکنش به محکومیت ۱۰ سال زندان برای «زیوئه وانگ»، شهروند آمریکایی بازداشت شده به اتهام جاسوسی، به تهدید ایران روی آورده بود. کاخ سفید 31 تیرماه 96 با صدور بیانیه ای اعلام کرد که «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا تهدید کرده که اگر شهروندان این کشور بازداشت شده در ایران آزاد نشوند، ایران با پیامدهای وخیمی روبرو خواهد شد. کاخ سفید در بیانیه خود در این باره آورده: ترامپ آماده است پیامدهای خطرناک جدیدی برای ایران فراهم کند اگر تمامی شهروندان آمریکایی به ناحق زندانی، آزاد نشوند و برای بازگرداندن آنها به کشور خود تلاش نشود.

این در حالی است که وانگ در قالب پروژه نفوذ به نهادهای مطالعاتی کشور سعی در نفوذ به آرشیوهای معتبر کشور را داشت و قصد داشت ۴۵۰۰ برگه اسناد جمع‌آوری‌شده از کتابخانه‌های مختلف را از ایران خارج کند.

کفتنی است جار وجنجال و جیغ بنفش مسولان آمریکایی در قبال شهروندان زندانی این کشور در ایران در حالی رخ می‌دهد که حتی در مواردی رسانه‌های آمریکایی صراحتا به نقش و ماموریت آنها در ایران اشاره کرده‌اند.

با توجه به آنچه که شرح داده شد ادامه گزارش نیویورک تایمز از رفتار غیرمسئولانه آمریکایی‌ها نسبت به شهروندان زندانی این کشور در مصر خواندنی‌تر می‌شود جایی که پدر «محمد آماشاه» که یکی از حداقل 5 امریکایی زندانی در مصر است می‌گوید که پسرش برای جلب توجهات به سوی خود در ماه مارس دست به اعتصاب غذا زده است. آماشاه که دانشجوی سال چهارم پزشکی است، هنوز بمدت یک سال منتظر برگزاری دادگاهش به جرم استفاده نادرست از رسانه‌های اجتماعی و همکاری با یک گروه تروریستی است. وی از بیماری آسم و یک اختلال خودایمنی بدن رنج می‌برد.
پدر وی عبدالمجید آماشاه در مصاحبه‌ای گفت: «پسر من چه می‌شود؟ ما با وزارت خارجه و سفارت امریکا در قاهره در تماس هستیم اما آنها می‌گویند که کاری از دستشان ساخته نیست. می‌دانم که آزادی پسرم تنها با یک تماس آقای ترامپ با سیسی حل می‌شود.»

گزارش/ علیرضا حجتی

کارشناس روابط خارجی و سیاست بین الملل