بر اساس حقوق بین الملل کوچ اجباری و اخراج فلسطینیان از خانه و کاشانه خود و سرزمین مادری‌شان از مصادیق پاکسازی نژادی محسوب می‌شود و مسئولیت کیفری عاملان و مسئولیت بین‌المللی رژیم غاصب را محقق می‌کند.
پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر- با تصویب قطعنامه 181 مورخ 29 نوامبر 1947 در مجمع عمومی و مشروعیت بخشیدن به تشکیل دولت غاصب صهيونيستي با عنوان طرح تقسیم فلسطین، عده ی زیادی از فلسطینیانی که ساکن محدوده ی سرزمینی اعطا شده به اسرائیل بودند، با کوچ اجباری و آوارگی مواجه شدند. پس از آن رژیم تجاوزگر اسرائیل در تجاوزی مجدد به سرزمین های متعلق به فلسطینیان در سال 1948، 78 درصد از مساحت باقی مانده فلسطین را به اشغال در آورد و مجدداً در سال 1967 نیز نوار غزه و کرانه باختری را مورد حمله و اشغال قرار داد. بدین ترتیب با حملات و تجاوز نامشروع و برخلاف مقررات حقوق بین الملل رژیم غاصب صهيونيستي، دولت مستقل فلسطین عناصر تشکیل دهنده ی یک دولت را از دست داد و از فهرست کشورهای عضو سازمان ملل متحد حذف شد و عده ی زیادی از اتباع این کشور به اجبار از سرزمین مادری و املاک شخصی خویش اخراج و پناهنده و یا آواره در سایر کشورها شدند و عده ای نیز به زندگی سخت در سرزمین های اشغالی ادامه می دهند. بر اساس حقوق بین الملل کوچ اجباری و اخراج فلسطینیان از خانه و کاشانه خود و سرزمین مادری‌شان از مصادیق پاکسازی نژادی محسوب می‌شود و مسئولیت کیفری عاملان و مسئولیت بین‌المللی رژیم غاصب را محقق می کند. این افراد و سایر فلسطینیان که بعلت جنگ نابرابر 1948 و 1967 و سایر جنگها و فجایع در سرزمین اشغالی فلسطین مجبور به ترک وطن خود و پناهنده یا آواره سایر کشورها شدند، بر اساس کنوانسیون حمایت از پناهندگان حق بازگشت به کشور خود را دارند. در حال حاضر بیش از دو سوم از جمعیت مردم فلسطین بیشترین و قدیمی ترین جمعیت پناهندگان جهان را تشکیل می دهند. فلسطینیان آواره از وطن همچون سایر انسان ها بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق حقوق مدنی و سیاسی حق دارند، هر کشوری از جمله کشور خود را ترک کنند یا به کشور خود بازگردند و هیچ انسانی را نمیتوان خودسرانه از بازگشت به کشورش منع کرد. اما متاسفانه علی رغم شناسایی این حق بشری در اسناد مهم بین المللی و تاکید بر حق بازگشت فلسطینیان در بیش از 110 قطعنامه سازمان ملل متحد، رژیم غاصب اسرائیل هیچگاه پایبند به آن نبوده است و با تصویب قوانین مختلف مانع تحقق حق بازگشت فلسطینیان شده است. لذا این رژیم بعلت تخلف از این تعهد مهم بین المللی، باید مسئولیت بین المللی آن را متقبل شود. بر این اساس با عنایت به تاثیر دیپلماسی عمومی، متفکران مسلمان و آزاد اندیشان جهان باید این حق مهم را از مجامع بین المللی بویژه سازمان ملل متحد پیگیری کنند. امید است تضمین حق بازگشت فلسطینان، گامی موثر بر تحقق حق تعیین سرنوشت و تشکیل دولت منسجم فلسطین شود. فاطمه ابراهیمی دکترای حقوق بین‌الملل ، مدرس و پژوهشگر حقوق بین الملل