به گزارش سایت ستاد حقوق بشر، گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع حق آموزش طی ماه‌های اخیر از فنلاند بازدید کرد. هدف از این بازدید جمع‌آوری اطلاعات مستقیم درمورد ارائه خدمات مربوط به حوزه آموزش، برخورداری از حق آموزش با کیفیت و فراگیر برای همه و به‌طور کلی بررسی وضعیت حق آموزش در فنلاند و همچنین گفت‌وگو با دولت و سایر ذینفعان و ارائه توصیه‌هایی در زمینه بهره‌مندی از این حق بود.
گزارشگر ویژه در این ماموریت از شهر‌های هلسینکی، تورکو و ماریهامن، پایتخت جزایر آلاند (یک منطقه خودمختار سوئدی زبان فنلاند) بازدید کرد.
گزارش منتشر شده چالش‌های حقوق بشری را در حوزه حق آموزش در فنلاند، ازجمله کمبود معلم در حوزه آموزشی و مراقبت‌های دوران کودکی، رفاه دانش‌آموزان و سامانه‌های پشتیبانی رفاهی، آموزش استثنایی، انسجام اجتماعی، لدغام و تنوع در تمام سطوح آموزشی و نیز نیاز‌های آموزشی اقلیت‌ها، برجسته کرد.
کمبود و فرسودگی روزافزون معلمان واجد شرایط در فنلاند، به‌ویژه در بخش آموزش و مراقبت در دوران کودکی گزارش شده است. به‌گفته کارشناسان، فنلاند با کمبود تقریبا ۶ هزار معلم در سراسر کشور در بخش آموزش و مراقبت‌های دوران کودکی روبرو است.شواهد به‌دست آمده دلایل مختلفی را برای کمبود معلمان نشان می‌دهد؛ ازجمله این دلایل می‌توان به شرایط کاری نامناسب، کار سخت و پر اضطراب، عدم قدردانی، فرصت‌های محدود برای پیشرفت شغلی و دستمزد کمتر در مقایسه با معلمان دیگر اشاره کرد.
همچنین فنلاند با کمبود معلم‌های مسلط به زبان‌های اقلیت‌ها و همچنین زبان اشاره مواجه است.سلامت روان در حال حاضر یکی از دلایل اصلی مرخصی استعلاجی در فنلاند در گروه سنی ۱۶ تا ۳۴ سال است.
اغلب در نظر گرفته می‌شود که مشکلات سلامت روان به تعامل اجتماعی ناکافی مرتبط است، زیرا تعداد فزاینده‌ای از کودکان و نوجوانان در فنلاند به‌جای تعامل با کیفیت، سرگرمی‌های آفلاین، ورزش یا فعالیت‌های مفید، اوقات فراغت خود را در رسانه‌های اجتماعی می‌گذرانند. اضطراب درمورد آزمون‌های تحصیلی نیز در این موضوع نقش دارد؛ براساس آمارها، یک‌سوم دانش‌آموزان در فنلاند معتقدند که مطالعه سخت‌تر شده است.
تازه‌ترین مطالعه ارتقای سلامت مدرسه در فنلاند، که در سال ۲۰۲۳ انجام شد، افزایش تنهایی، افسردگی و اضطراب را در میان کودکان و نوجوانان برجسته کرد.همچنین گزارش شده که قلدری و آزار و اذیت، ازجمله در فضای آنلاین افزایش یافته است. براساس مطالعه ارتقای سلامت مدارس در سال ۲۰۲۳، قلدری و آزار دست‌کم به‌صورت هفتگی ازسوی نسبت بیشتری از دانش‌آموزان در مقایسه با سال‌های گذشته در تمام سطوح مدرسه تجربه شده است.
اجرای آموزش فراگیر در فنلاند در زمینه مدارس استثنایی به‌دلیل کمبود بودجه با مشکل مواجه می‌شود؛ در نتیجه این موضوع، معلم‌هایی که در حوزه آموزش به دانش‌آموزان دارای نیاز‌های ویژه (آموزش استثنایی) فعالیت دارند، از حمایت کافی برخوردار نمی‌شوند.ازسوی دیگر نیاز‌های ویژه کودکان دارای اختلال‌های اعصاب و روان شناسایی نشده و یا به‌درستی مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
طبق گزارش میزان، اصل برابری در برحی مناطق شهری فنلاند و بین مدارس به‌طور جدی به چالش کشیده شده است. شکاف میان عملکرد بین مدارس و دانش‌آموزان در در سال‌های اخیر افزایش یافته است. مطالعه‌های انجام‌شده در سال‌های گذشته تفاوت پیشرفت تحصیلی را در مناطق مختلف فنلاند برجسته کرده است.
نابرابری‌های مربوط به وضعیت اقتصادی، ساختار جمعیتی و وضعیت رفاهی در هر منطقه یا بین مناطق مختلف در سال‌های اخیر افزایش یافته و موسسه‌های آموزشی را، به‌ویژه در شهر‌های بزرگ، تحت تاثیر قرار داده است. به‌طور کلی، دانش‌آموزان مهاجر در مقایسه با دانش آموزان غیرمهاجر دارای وضعیت اجتماعی و اقتصادی ضعیف‌تری هستند.
براساس نظرسنجی‌های انجام‌شده، برخی کودکان از گروه‌های اقلیت قومی و نژادی اعلام کرده‌اند که معلم‌ها به اندازه کافی به آنها توجه نمی‌کنند. آنها می‌گویند که معلم‌ها به اندازه کافی در مورد تبعیض‌هایی که این کودکان تجربه کرده‌اند، مداخله نکرده‌اند. برخی گزارش کردند که حمایت کافی برای یادگیری دانش‌آموزان اقلیت در مدارس فنلاند وجود ندارد.